responsiveMenu
صيغة PDF شهادة الفهرست
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
اسم الکتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن المؤلف : دفتر تبلیغات اسلامی    الجزء : 1  صفحة : 127

آيات قضا و قدر

آيات قضا و قدر

(آيات بيان‌کننده قضا و قدر الهى)

قضا از ريشه قضي گرفته شده و به معناى فيصله دادن به کارى (گفتارى يا فعلي، از خداوند يا از بشر) است. معانى ديگر اين واژه عبارتند از: انجام دادن کارى و فارغ شدن؛ عهد کردن؛ اعلام و خبر دادن؛ کشتن و ميراندن؛ حکم کردن؛ مقدر و حتم کردن؛ اراده و حکم و الزام که در قرآن اين واژه در همه اين معانى به کار رفته است.

قَدَر (بر وزن فَرَس) و قَدر (بر وزن فَلْس) در لغت به معانى "توانايي، قدرت، اندازه‌گيرى، آماده سازي، قضا و حکم، تنگ گرفتن و" است و همه اين معانى نيز در قرآن به کار رفته است.

اشاعره درباره معناى اصطلاحى قضا و قدر مى‌گويند: قضا عبارت است از اراده ازلى خدا به اشيا به ترتيبى که هستند. و قدر يعنى ايجاد اشيا به قدر و اندازه و ميزان مخصوص و معين.

برخى ديگر گفته‌اند: قضا علم اجمالى خداوند به اشيا و موجودات است و قدر علم تفصيلى او. تعاريف ديگرى نيز براى قضا و قدر ارائه شده است.

آيات دربردارنده مسئله قضا و قدر آيات قضا و قدر ناميده مى‌شوند؛ مانند: آيه 21 سوره حجر((وَإِن مِّن شَيْءٍ إِلاَّ عِندَنَا خَزَائِنُهُ وَمَا نُنَزِّلُهُ إِلاَّ بِقَدَرٍ مَّعْلُومٍ) ؛ )و هيچ چيز نيست مگر آنكه گنجينه‌هاى آن نزد ماست و ما آن را جز به اندازه‌اى معين فرو نمى‌فرستيم.

آن گنجينه‌ها و خزائن اشيا که پيش خدا است، قضاى او، و آن‌چه به اندازه و مقدار معينى به اين جهان مى‌فرستد، قدر و تقدير او است.

و همچنين آيات: 51 سوره توبه، 42 سوره انفال، 38 سوره احزاب، 30 سوره دهر و 29 سوره تکوير نيز به مسئله قضا و قدر اشاره دارد.


[1]طباطبايي ، محمد حسين ، 1281 - 1360;الميزان في تفسير القرآن;جلد13;صفحه (72-77)و38
[2]معرفت ، محمد هادي ، 1309 -1385.;التمهيد فى علوم القرآن;جلد3;صفحه (296-314)
[3]قرشي بنابي ، علي اكبر ، 1307 -;قاموس قرآن;جلد5;صفحه (17-18)و246
[4]مصطفوي ، حسن،1294-1384.;التحقيق فى كلمات القرآن;جلد9;صفحه (284-288)
اسم الکتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن المؤلف : دفتر تبلیغات اسلامی    الجزء : 1  صفحة : 127
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
صيغة PDF شهادة الفهرست