انسجام

انسجام

(سلامت و روانى ترکيب الفاظ؛ از اسلوب‌هاى بديعى قرآن)

«انسجام» در لغت به معناى ريخته شدن و روان شدن، و در اصطلاح، کلامى است که پيچيدگى ندارد و مانند آب جارى در قالبى آسان و الفاظى نغز و ترکيبى سالم سرازير مى‌شود؛ به طورى که سخن (نثر يا شعر) در جان‌ها و دل‌ها اثرگذار باشد و چنين تأثيرى در شکل ديگر يافت نشود.

يکى از اسلوب‌هاى بديعى قرآن، انسجام آيات شريفه آن است. انسجام که غالباً خود به خود و ناخودآگاه پديد مى‌آيد، بر دو قسم است:

1. انسجامى که همراه بديع غيرعمدى است؛ مانند:((قَالَ إِنَّمَا أَشْكُو بَثِّى وَحُزْنِى إِلَى اللّهِ وَأَعْلَمُ مِنَ اللّهِ مَا لاَ تَعْلَمُونَ) ؛ )گفت من شكايت غم و اندوه خود را پيش خدا مى‌برم و از [عنايت] خدا چيزى مى‌دانم كه شما نمى‌دانيد (يوسف// 86) .

2. انسجامى که بدون بديع است؛ مانند:((خُذِ الْعَفْوَ وَأْمُرْ بِالْعُرْفِ وَأَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلِينَ) ؛ )گذشت پيشه كن و به [كار] پسنديده فرمان ده و از نادانان رخ برتاب (اعراف// 199) .