امثال كامن قرآن

امثال كامن قرآن

(آيات متضمن معناى مَثَل بدون تصريح به مَثَل بودن)

«امثال کامن» امثالى هستند که ظاهر عبارت و آيه، صراحتى به مَثَل بودن آن‌ها ندارد، ولى از مفهوم سخن و جان کلام، مَثَل بودن عبارت معلوم مى‌شود.

به اعتقاد زرکشى، مَثَل کامن مثلى است که در قرآن به مَثَل بودن آن تصريح نشده؛ ولى حکم آن، حکم امثال ديگر است.

برخى گفته‌اند امثال کامن به آياتى مى‌گويند که با امثال ساير که نزد عرب معروف است، موافقت داشته باشد؛ مانند امثالى که ضمن آيات ذيل آمده و طبق ضرب‌المثل معروف «خيرالأمور أوساطها» است.

1.((... لاَّ فَارِضٌ وَلاَ بِكْرٌ عَوَانٌ بَيْنَ ذَلِكَ...))(بقره// 68) ؛

2.((وَالَّذِينَ إِذَا أَنفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا وَكَانَ بَيْنَ ذَلِكَ قَوَامًا))(فرقان// 67) ؛

3.((وَلاَ تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَى عُنُقِكَ وَلاَ تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَّحْسُورًا))(اسراء// 29) ؛

4.((وَلاَ تَجْهَرْ بِصَلاَتِكَ وَلاَ تُخَافِتْ بِهَا وَابْتَغِ بَيْنَ ذَلِكَ سَبِيلاً))(اسراء// 110) .

نيز ر.ک: تعداد امثال کامن قرآن؛ امثال ظاهر قرآن.