الحاقات تفسيري

اختلاط تفسير با نص قرآن

(الحاقات تفسيري)

(آميخته شدن تفسير با متن آيات (نص) ؛ از عوامل اختلاف قرائت‌ها)

روش «ابن‌مسعود» و «ابى‌ابن‌کعب» و برخى ديگر اين بوده است که در خلال آيات، کلماتى را به عنوان تفسير و توضيح مشکلات آيه اضافه مى‌کرده‌اند؛ مانند:((كَانَ النَّاسُ أُمَّةً وَاحِدَةً (فاختلفوا) فَبَعَثَ اللّهُ النَّبِيِّينَ مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ))(بقره// 213) که برخى از قاريان متأخر کلمه «فاختلفوا» را که به منظور توضيح به کار رفته است، از آيه تصور کرده‌ و معتقد شده‌اند قرائت خاصى است؛ چنانکه بعضى آيه 198 سوره بقره را به اين نحو خوانده‌اند:((لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ (فى مواسم الحج) أَن تَبْتَغُواْ فَضْلاً مِّن رَّبِّكُمْ))و آن را به ابن‌عباس نسبت داده‌اند.

دراين آيه «فى مواسم الحج» که به منظور تفسير آمده، قرآن تلقى شده است.

از اين واژه در کتاب‌هاى علوم قرآنى و تفسيرى به عناوين «الحاقات تفسيري»، «تلفيقات تفسيري» و «منضمات تفسيري» نيز تعبير و بحث شده است.