اسم الکتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن المؤلف : دفتر تبلیغات اسلامی الجزء : 1 صفحة : 1093
اِعراض از تصريح به حكم
اِعراض از تصريح به حكم
(خوددارى از تصريح به حکم)
«اِعراض» يکى از اسلوبهاى بلاغى و بديعى قرآن است که در آن متکلم از اظهار
حکم صريح اعراض کرده، آن را مبهم مىگذارد؛ مانند:
1.((... وَمَن يَخْرُجْ مِن بَيْتِهِ
مُهَاجِرًا إِلَى اللّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ يُدْرِكْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ
عَلى اللّهِ وَكَانَ اللّهُ غَفُورًا رَّحِيمًا) ؛ )و هر كس [به قصد] مهاجرت در
راه خدا و پيامبر او از خانهاش به درآيد سپس مرگش دررسد پاداش او قطعا بر خداست و
خدا آمرزنده مهربان است (نساء// 100) . در اين آيه از بيان مقدار جزا و پاداش،
اعراض، و به منظور عظيم جلوه دادن مقدار آن به ذکر ثواب مشترک اعمال خوب اکتفا شده
است.
2.((إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا
الصَّالِحَاتِ إِنَّا لَا نُضِيعُ أَجْرَ مَنْ أَحْسَنَ عَمَلًا) ؛ )كسانى كه
ايمان آورده و كارهاى شايسته كردهاند [بدانند كه] ما پاداش كسى را كه نيكوكارى كرده
است تباه نمىكنيم (کهف// 30) . در اين آيه نيز از بيان مقدار پاداش اعراض شده
است.
[1]زركشي ، محمد بن بهادر ، 745 - 794ق;البرهان
فى علوم القرآن(باحاشيه);جلد3;صفحه 411
اسم الکتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن المؤلف : دفتر تبلیغات اسلامی الجزء : 1 صفحة : 1093