شاخسارهاى آن دست يابد.

وليد بن مغيره، حكيم و سخن ساز عرب در «مسجد الحرام» نشسته و پيامبر اسلام مشغول قرائت آياتى از سوره (غافر) بود. وى پس از شنيدن آياتى چند از پيامبر از جاى برخاست و پيش خويشاوندان خود (بنى مخزوم) آمد و به آنان چنين گفت:«وَاللّهِ لَقَدْ سَمِعْتُ مِنْ مُحَمَّد آنِفاً كَلاماً ما هُوَ مِنْ كَلامِ الإِنْسِ وَ لا مِنْ كَلامِ الْجِنِّ وَ انّ لَهُ لَحَلاوَةٌ انّ عَلَيْهِ لَطَلاوَةٌ وَ انَّ أَعْلاهُ لَمُثْمِرٌ وَ انّ أَسْفَلهُ لَمُغْدقٌ وَ انّهُ لَيَعْلُو وَ ما يُعْلى; من از محمد كلامى شنيده ام كه هرگز شبيه كلام انس و جن نيست سخن او شيرين و ظاهر آن زيبا است شاخسارهاى آن لبريز از ميوه و ريشه هاى آن در اعماق دل ها فرو مى رود آن بر تمام كلام ها برترى دارد و هرگز بالاتر از آن نمى توان سخن گفت».[1]

در حقيقت گفتار وليد را بايد نخستين تقريظ بشرى براى قرآن دانست و او با فكر و هوش طبيعى و ذهن صاف و دست نخورده خود، دريافت كه (أعلاه لمثمر و انّ أسفله لمغدق و انّه ليعلو و ما يعلى).

تفسير قرآن از ديدگاههاى مختلف

با فرا رسيدن قرن سوم و شكوفايى علوم اسلامى، دگرگونى خاصى در تفسير قرآن پديد آمد، دايره كاوش و بررسى آيات قرآن، كه تا مدتى به صورت نقل احاديثى از پيامبر و يا نقل آرايى از صحابه و تابعين و احياناً از علماى اهل كتاب كه بعدها در جرگه مسلمانان درآمده بودند، انجام مى گرفت، گسترش بيشترى پيدا نمود و اين كتاب آسمانى از جهات گوناگون مورد بررسى قرار گرفت و هر كسى از روزنه تخصص خود به آن نگريست. و هر متخصصى از ديدگاه فن خود به كشف حقايق آن پرداخت.