آشنايى با براهين اثبات وجود خدا

دانشمندان علم كلام براى اثبات وجود خدا، براهين عقلى فراوانى يادآور شده اند كه ما در اين بخش، به جز راه فطرت[1] كه راه دل است، نه عقل، به اصول اين براهين به گونه اى فشرده اشاره مى كنيم، سپس آياتى را كه مربوط به اين براهين است بررسى مى كنيم.

از سخنان معروف، ميان دانشمندان اين است كه الطرق إلى اللّه بعدد أنفاس الخلائق; به شماره نفس هاى موجودات جان دار، بر شناخت خدا، دليل وجود دارد.

شايد اين سخن براى كسانى كه در علوم الهى غور و بررسى نكرده اند، مايه تعجب و شگفت گردد و با خود بگويند: چگونه به شماره نفس هاى جان داران، بر وجود خدا دليل وجود دارد.

ولى اگر تنها با اصول براهين خداشناسى، كه در كتاب هاى كلامى و فلسفى هست آشنا گرديم، خواهيم ديد كه چنين سخنى، اغراق آميز نيست و عين حقيقت است، زيرا برخى از اين براهين كه هم اكنون به اصول آن ها اشاره خواهيم كرد، آن چنان گسترده است كه نظام هر ذره و اتمى را دليل روشن بر وجود خدا مى گيرد و خدا مى داند كه شماره اتم هاى جهان تا چه اندازه است. اينك اصول مجموع دلايل توحيد با دليل فطرت را در اين جا يادآور مى شويم،