مفهوم تكامل چيست؟

در زبان عربى، لفظ «نقص» گاه در مقابل واژه «تمام» و گاه در برابر لفظ «كمال» قرار مى گيرد. آنجا كه واژه «نقص» و «تمام» را به كار مى برند، مقصود اين است كه شىء ناقص الخلقه يا تام الخلقه باشد، فى المثل نوزاد يك چشمى ناقص، و دو چشمى تام مى باشد.

در اين اطلاق، نظر به اجزاى طبيعى پديده است: هرگاه نوزاد تمام اجزاى اصلى بدن را دارا باشد او را «تام» مى گويند و در غير اين صورت موجودى «ناقص» خواهد بود.

حال آنكه، اگر كمالاتى را كه اين موجود در مراحل زندگى مى تواند به دست آورد در نظر بگيريم نوزاد «تام الخلقه» نيز ناقص بوده و موجود كاملى نيست. او در صورتى كامل مى گردد كه كمالات ممكن را به دست آورده و مراحل ترقى را به پايان برساند.

در اين جا با مفهوم «تكامل» آشنا شديم اكنون وقت آن رسيده است كه به سؤال دوم بپردازيم:

11. آيا هر حركتى مايه تكامل است؟

يكى از دقيقترين مسائل، ملازمه حركت با تكامل است، بدين معنى كه آيا هرحركتى مايه تكامل است؟ در اينجا ديدگاه علم و فلسفه يكسان ومشابه نيست بلكه كاملاً متفاوت است. جسمى كه از نقطه اى به نقطه ديگر حركت مى كند با پرگارى كه به دور خود مى چرخد، از نظر علمى كسب كمال نمى كند و از پله تكامل بالا نمى رود. زيرا درست است كه در اين حركت، شىء مكان