2. آيا «بودن» با «شدن» مغاير است؟

امروز در نوشته هاى علمى و فلسفى ، «بودن» را در مقابل «شدن» به كار مى برند، گويى «بودن» به معنى «ماندن» و «قرار» و «ثبات» است، و «شدن» به معنى حركت و دگرگونى.

ولى اين اصطلاح، چندان صحيح نيست (هر چند نزاع در الفاظ واصطلاحات، شيوه انديشمندان نيست)، زيرا «بود» و «بودن» به معنى هستى وهستى يافتن است و چون هستى بر دو نوع «ثابت» و «متغير» است، طبعاً «بودن» نيز بر دو نوع خواهد بود: يكى «بودن» به گونه متغير ومتبدل يعنى به صورت «شدن»، دوم «بودن» به صورت جامد و ساكن يعنى به صورت ماندن.نتيجه اينكه، «شدن»، نه تنها با بودن مغاير نيست بلكه در حقيقت يكى از اقسام آن به شمار مى رود وبودنها گاه به صورت «شدن»هاست و گاه به صورت «ماندن»ها.

به عبارت روشنتر: موجودات بر دو نوع مى باشند: موجوداتى كه بودنشان عين شدن است و شيوه وجود آنها عين سيلان و تغيير و پويايى است، و موجوداتى كه نحوه وجودشان عين ثبات وسكون و قرار و ماندن. از اين بيان روشن مى گردد كه سيلان و ثبات جز نحوه وجود چيزى نيست و هرگز نبايد حركت و سكون را نسبت به بستر حركت، يعنى مورد و مقوله اى كه حركت در آن انجام مى گيرد، چيزى جز نحوه وجود آن مورد انگاشت وناگفته پيداست كه هر چند در ذهن، نحوه وجود با مورد (مقوله حركت) اختلاف وتفاوت دارد و آن دو در فضاى ذهن به صورت دو مفهوم جلوه مى كنند، امّا در مقام خارج وواقعيت با هم اتحاد و يگانگى دارند.