فصل هشتم

خاندان رسالت از ديدگاه حضرت على(عليه السلام)

در زندگانى بيست وپنج ساله امام على (عليه السلام) كه با درگذشت پيامبر گرامى(صلى الله عليه وآله وسلم) آغاز مى شود وبا شروع خلافت ظاهرى وى به پايان مى رسد، بخشهاى حسّاس وآموزنده اى هست كه برخى را در گذشته ياد آور شديم وبرخى ديگر را هم اكنون مى نگاريم. از جمله اين بخشها موارد زير است:

1ـ موضع امام (عليه السلام) در مقابل خلفا ونحوه رفتار وى با آنان.

2ـ تعليم احكام ومسائل اسلامى به مسلمانان.

3ـ فعاليتهاى اجتماعى امام (عليه السلام).

پيش از آنكه به موقعيت وموضع امام (عليه السلام) در برابر خلفا اشاره كنيم لازم است نظر آن حضرت را در باره خاندان رسالت و به اصطلاح خود امام، «آل محمّد (صلى الله عليه وآله وسلم)» بيان كنيم تا روشن گردد كه همكارى على (عليه السلام) با خلفا در جهت پيشرفت وگسترش اسلام، به معنى آن نبوده كه امام (عليه السلام) آنان را محور حق وزمامداران واقعى مى شمرده، بلكه آن حضرت، در عين همكارى ورفع مشكلات سياسى وعلمى آنان، خاندان رسالت را استادان حق وپيشوايان واقعى وزمامداران حقيقى مى دانسته است، تا آنجا كه به صراحت مى فرمايد:

«لا يُقاسُ بِ آلِ مُحَمَّد (صلى الله عليه وآله وسلم) مِنْ هذِهِ الأُمَّةِ أَحَدٌ وَ لا يُسَوّى بِهِمْ مَنْ جَرَتْ نِعْمَتُهُمْ عَلَيْهِ أَبَداً».[1]