گردش ماه به دور زمين و ديگرى گردش به دور خورشيد. بنابراين چنين تاريخى، صد درصد طبيعى و محسوس خواهد بود.

«اشهر حرم» كدام است؟

ماه هاى حرام كه در لسان قرآن به آنها (الأشْهُرُ الحُرُم) مى گويند، همان چهار ماه معروفى است كه عبارت مى باشد از: رجب; ذى قعده; ذى حجه; محرم. علت اين كه نام آنها را ماه هاى حرام گذارده اند، اين است كه عرب جاهلى احترام اين چهار ماه را حفظ مى نمود و جنگ و قتال و غارتگرى را در اين چهار ماه قبيح مى شمرد. گاهى گفته مى شود كه تحريم جنگ در اين چهارماه از سنت هاى حضرت ابراهيم و اسماعيل است و اين مطلب گواهى روشنى در خود آيه مورد بحث دارد:

(ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ).

«اين است آيين استوار».

اين جمله حاكى است كه تحريم نبرد در اين چهار ماه مربوط به آيين ديرينه و ثابت الهى بوده است كه در اين آيين نيز بر حرمت خود باقى مانده است.

ولى برخى معتقدند كه ريشه اين رسم، خود عرب جاهلى است و جهت اين كه آنان جنگ در اين ماه ها را تحريم مى كردند اين بود كه اعراب در ماه هاى رجب و ذى قعده و ذى حجه مجبور بودند به پيروى از روش نياكان، خانه خدا را زيارت كنند و اعمال حج را انجام دهند و اين مطلب در صورتى امكان پذير بود كه راه ها امن گردد، تا گروهى در ماه رجب موفق به انجام دادن اعمال عمره گردند و اكثريت قريب به اتفاق، در ماه هاى ذى قعده و ذى حجه، توفيق اعمال حج را پيدا كنند. براى اين كه تمام قبايل دوردست با كمال امنيت به قرارگاه هاى خود برسند، ماه محرم