وجود دارد از اين جهت بايد براى اين نسبتِ خاص، نام مخصوص انتخاب كرد و چون عنوان «كسب» در كلام خداوندى بر فعل انسان اطلاق شده است (لَها ما كَسَبَتْ وَعَلَيْها مَا اكْتَسَبَت) به پيروى از قرآن، نام كسب را بر آن نهاده ايم».

آنگاه بر خود اعتراض كرده و مى گويد:

«هرگاه قدرت انسان در فعل او دخالت ندارد، چنين قدرتى چه مفهومى دارد؟ قدرتِ بدون مقدور، بسان علم بدون معلوم مى باشد. قدرت را بدان جهت قدرت گويند كه در پيدايش مقدور، تأثير دارد».

سپس در پاسخ مى گويد:«قدرت انسان بر فعل او تعلق دارد لكن نه تعلق تأثيرى، و نوع تعلق منحصر به تأثير نيست زيرا علم هم به معلوم تعلق دارد، و حال آن كه تعلق آن از نوع تأثير نمى باشد.[1]

نقد كلام غزالى

همان گونه كه قبلاً يادآور شديم غزالى در تفسير كسب به معناى جديدى دست نيافته است در حالى كه در نظريه «باقلانى» معنى جديدى در تفسير كسب به چشم مى خورد.

و با وجود توضيحات زيادى كه داده است اشكال جبر به حال خود باقى است زيرا سخن او جز او نيست كه خداى توانا فعل انسان را ايجاد مى كند، و به هنگام ايجاد فعل، قدرتى نيز در وجود انسان پديد مى آورد، ولى فعل، معلول قدرت خدا است، نه قدرت حادث در انسان، و تعلق فعل با قدرت،