جنگ، اطّلاعات ميدان جنگ ناميده مىشود و همۀ اخبار مربوط به دشمن را شامل مىگردد و بهطور كلى بر پديدههاى نظامى مربوط به دشمن يا دشمن احتمالى و هر نوع خبرى كه در روند نبرد تأثير مستقيم دارد، اطلاق مىگردد. امّا در زمان صلح اطّلاعات تاكتيكى پيوسته براى رؤساى سازمانهاى نظامى و ديپلماسى مورد نياز است و در زمان جنگ جزو اخبار ضرورى همۀ فرماندهان نظامى به شمار مىرود. [1]
اطّلاعات استراتژيك گردآورى اخبار مربوط به امورنظامى يا امنيّتى و تنظيم و تحليل و نشر آنها در سطح استراتژى و سطح دولت است. هدف از اين نوع تلاشها، شناخت توانايىهاى دولتهاى ديگر و پيش بينى نيّات آنها به منظور ترسيم مسائل مربوط به استراتژى كشور عامل است. در مورد كشورهاى بزرگ، اطّلاعات استراتژيك به گردآورى اخبار در زمينههاى اقتصادى، اجتماعى و جمعيّتى، ديموگرافى (جمعيّت شناسى) و علمى و نتايج و تأثير اين زمينهها بر توانايىهاى نظامى و سياستهاى در پيش گرفته شده، مىپردازد. [3]
بنابر اين، اطّلاعات استراتژيكى به اخبار مسائل بزرگ مربوط مىشود، مثل اخبار مربوط به نيّات دولتهاى بيگانه (يا دشمن) و امكانات نظامى، اقتصادى، اجتماعى، سياسى، معنوى و نقاط ضعف و قوت آنان. [4]
اين اخبار براى كسانى كه بدانها نياز دارند، يعنى كسانى كه عهدهدار طرح سياستهاى امنيتى دوران صلح دولتها هستند، تهيه مىگردد، چنان كه در زمان جنگ نيز اساس طرحهاى جنگى به شمار مىرود. [5]
[1] -احمد هانى، الجاسوسية بين الوقاية و العلاج، ص 27-28.
[2] . - Strategic Intelligence [3] -ر. ك: توفيق حسين، التجسّس و النفط و الحرب، مطبعة الفرات، بغداد،1354/1936، ص 15-16؛ هيثم الايوبى، الموسوعة العسكرية، ج 1، ص 62-63.
[4] -محمود شيت خطاب، اقتباس النظام العسكرى، ص 166.
[5] -حسين بكار، سياسة تامة سير الملوك، دار القدس، بيروت، ص 100؛ احمد هانى مع الجاسوسية الوقاية و العلاج، ص 28.