بخش اوّل: مقدمات تاريخ اطّلاعات نظامى اهميّت اطّلاعات نظامى

فصل اوّل: تاريخ اطّلاعات نظامى

مطلب اوّل: پيشينۀ تلاش‌هاى اطّلاعاتى

تلاش براى دستيابى به اطّلاعات، پيش از هر چيز، ريشه در كوشش انسان‌ها، حيوانات و پرندگان براى حفظ و بقاى نوع آنان دارد. بسيارى از حيوانات در جست‌وجوى غذا و آبشخور در جنگل‌ها به كنجكاوى مى‌پردازند و انواع زيادى از پرندگان براى يافتن مكانى‌مناسب جهت تخمگذارى، هزاران فرسنگ مهاجرت مى‌كنند.

تاريخ نشان مى‌دهد كه زندگى انسان بر روى زمين، به عنوان عضوى از جامعه‌اى كه در آن زندگى مى‌كند، مقتضى كسب اخبار قبلى دربارۀ جايگاه كنونى و آيندۀ وى بوده است. آگاهى‌هاى كاهنان، ساحران و رمّالان منابع اطّلاعاتى روزگاران كهن را تشكيل مى‌داد، و هدف اخبار غيبى پيامبران آسمانى حلّ مشكلات انسانها بود. [1]

مطالعۀ رفتار انسانى نشان مى‌دهد كه انسان‌هاى نخستين نيز به اطّلاعات گرايش داشته، آن را به صورت ساده و ابتدايى به كار مى‌بسته‌اند؛ و در حقيقت همان رفتارهاى ساده و ابتدايى، جوهره گرايش به اطّلاعات روزگار نوين با ابعاد گوناگون آن نهفته بود.

به اين ترتيب در مى‌يابيم كه تلاش‌هاى اطّلاعاتى از همان روزگاران كهن با زندگى انسان توأم بوده و در جهت برآوردن نيازها؛ تأمين دفاع از خود و حفظ قدرت و ثروت نوع بشر به كار گرفته مى‌شده است. [2]