چگونگى استدلال به كارهاى صحابه: اقدام مستقيم صحابه به شناسايى، به منظور گردآورى اخبار و توصيۀ اين عمل به فرماندهانشان، دليل بر مشروعيّت اطّلاعات شناسايى است؛ زيرا اگر اين كار مشروع نبود، صحابه پيامبر خدا (ص) نه خود به آن اقدام مى‌ورزيدند و نه به فرماندهانشان سفارش مى‌كردند.

گفتار ابو يوسف دربارۀ قرار دادن مرزبان در مرزها، دليل بر مشروعيّت اطّلاعات پيشگيرانه است، كه مانع سرايت اخبار به دشمن مى‌گردد.

شاخۀ چهارم-دلايل عقلى

1-اطّلاعات، ابزار قدرت

تلاش براى دستيابى به اخبار تحركات دشمن، به‌منظور تهيۀ نقشه‌اى اساسى، از ابزار و مظاهر قدرت است كه اسلام به تدارك آن امر كرده‌است. خداى متعال در اين باره مى‌فرمايد:

«وَ اَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَ مِنْ رِبٰاطِ الْخَيْلِ» [1]

و در برابر آن‌ها تا مى‌توانيد نيرو و اسبان سوارى آماده كنيد.

2-اطّلاعات، فراهم نمودن هشدارهاى بهنگام

سازمان اطّلاعات با اخبار فراوانى كه دربارۀ نيات و تحركات دشمن در اختيار دارد، فرماندهى را هشدار به هنگام مى‌دهد تا آماده باشدو تصميم‌هاى لازم را براى مقابله و جلوگيرى دشمن، از رسيدن به هدف، اتخاذ كند. خداى متعال فرموده است:

«وَ لِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ اِذٰا رَجَعُوا اِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ» [2][3]

و چون بازگشتند، مردم خود را هشدار دهند، باشد كه حذر كنند.