مى‌پردازند و اين دو عقيده مهم را مورد تأكيد و استدلال قرار مى‌دهند.[1]

پس شناخت طبيعت در نظر قرآن، گذرگاهى براى شناخت خدا و قوانين عالم است، تا انسان با شناخت خداوند به هدايت واقعى دست يابد. در تعليم و تربيت اسلامى اين شناخت را به عنوان يكى از اهداف كلى مى‌شناسيم و از آن رو كه مقدمه شناختهايى برتر و رفتارهايى خاص چون شكرگزارى مى‌گردد، از آن به عنوان هدفى «كلى و زمينه ساز» ياد مى‌كنيم.

اهداف تفصيلى و زمينه ساز

آگاهيها و شناختهاى كلى انسان در رفتار و سلوك فردى واجتماعى او تأثيرمى‌گذارند.

نوع نگرش انسان به خويشتن، جامعه و تاريخ، طبيعت و اعتقاد او به آفريدگار متعال، در تنظيم و جهت دادن رفتار او بسيار مؤثر است. كسانى كه در اين امور از زاويه اسلام مى‌نگرند، در رفتار خود پديد آمدن اخلاقى را شاهد خواهند بود و ديگران كه نگاهى غير اسلامى و مادى دارند، بايد اخلاق ديگرى را در خود جستجو كنند. در تعليم و تربيت اسلامى، مباحث اخلاقى به منزله نتايج حاصل از شناختهاى كلى مورد توجه قرارگرفته و به منظور هموار سازى راه تكامل به انسان عرضه مى‌شوند تا انسان الگوى سازندگى خويش را بروشنى دريابد. اخلاق پسنديده‌اى چون راستگويى، امانتدارى، احسان، انفاق، ايثار، برادرى و صدها خصلت نيكوى ديگر در قرآن و روايات اسلامى شناسانده شده و به عنوان اهداف تفصيلى حركت انسان و تعليم و تربيت اسلامى معرفى شده‌اند. از سوى ديگر خصلتهاى ناپسندى چون دروغگويى، سخن چينى، غيبت، ناسپاسى و امثال آن مورد نكوهش واقع شده تا انسانهاى كمال جو خود را از آن اوصاف پاك سازند و به سوى كمال شتاب گيرند. بحث مشروح پيرامون اين موضوعات در كتابهاى اخلاقى آمده است.

[1] - حج( 22)، آيه 5.