نادانى را بشدّت مورد نكوهش قرار داده است. در آيه‌اى خطاب به پيامبراكرم صلى‌اللّه عليه و آله مى‌فرمايد:

«وَ قُلْ رَبِّ زِدْنِي عِلْماً»[1]

بگو پروردگارا بر دانش من بيفزاى.

در جاى ديگر نيز علم را به عنوان ارزش، وجه تمايز دانايان و نادانان معرفى كرده و خطاب به آن حضرت مى‌فرمايد:

«قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَ الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ»[2]

بگو، آيا آنهايى كه مى‌دانند با آنهايى كه نمى‌دانند برابرند.

سخنان گهربار پيشوايان اسلام درباره علم و نكوهش جهل، نشانگر ارزش ويژه‌اى است كه آن بزرگواران براى آگاهى و رشد فكرى انسان قائل بوده‌اند. رسول خدا 6 با ارزشترين مردم را كسانى معرفى مى‌كند كه داراى علم بيشترى باشند:

«اكْثَرُ النَّاسَ قيمَةً اكْثَرُهُمْ عِلْماً وَ اقَلُّ النَّاسِ قيمَةً اقَلُّهُمْ عِلْماً»[3]

با ارزشترين مردم عالمترين آنها و كم ارزشترينشان كم علم‌ترين آنهاست.

امير مؤمنان صلوات الله عليه با اشاره به نجات‌بخش بودن علم مى‌فرمايد:

«الْعِلْمُ يُنْجيكَ، الْجَهْلُ يُرْديكَ»[4]

دانش تو را نجات مى‌دهد و نادانى تو را پست مى‌سازد.

در جاى ديگر مى‌فرمايد:

«وَ لا كَنْزَ انْفَعُ مِنَ الْعِلْمِ»[5]

گنجى پر سودتر از علم نيست.

[1] - طه( 20)، آيه 114.

[2] - زمر( 39)، آيه 9.

[3] - بحارالانوار، ج 1، ص 164.

[4] - شرح غررالحكم و دررالكلم، ج 1، ص 45، دانشگاه.

[5] - همان، ج 6، ص 380.