خلاصه

انسان داراى ويژگيهاى اوليه يا فطرت و ويژگيهاى ثانويه يا عادت مى‌باشد كه نخستين در سرشت اوليۀ او عجين شده و دستۀ دوم كم‌كم در وجود او راه مى‌يابند.

عادت به دو نوع فعلى و انفعالى يا زيبا و زشت تقسيم مى‌شود: عادات فعلى بدون دخالت عوامل خارجى و عادات انفعالى با فشار عوامل بيرونى در وجود انسان پديدار مى‌گردند.

اسلام عادات فعلى را تا حدّ زيادى به رسميت شناخته و بدان سفارش كرده، ولى عوامل انفعالى را محكوم و نكوهش كرده است.

انسان خردمند بايد تلاش كند تا عادات انفعالى را از وجود خود دور سازد و عادات فعلى و سازنده را ايجاد و تقويت نمايد.

اعتياد به عادات انفعالى آفتى است كه نيروهاى حفاظت و اطلاعات را تهديد مى‌كند و بايد با هشيارى از آن پيشگيرى كرد.

پرسش

1. منظور از طبيعت اوليه و ثانويه چيست؟

2. عادات فعلى و انفعالى را توضيح دهيد.

3. ديدگاه اسلام نسبت به انواع عادت چيست؟

4. طرح اين بحث را تا چه حد ضرورى مى‌دانيد؟