جنبشها و نهضتهاى سياسى اسلام معاصر - پژوهشکده انقلاب اسلامی

اسم الکتاب : جنبشها و نهضتهاى سياسى اسلام معاصر المؤلف : پژوهشکده انقلاب اسلامی الجزء : 1 صفحة : 14

هدف جنبشهاى اسلامى، نجات اسلام از انحراف و بدعت، پياده شدن اسلام در زندگى سياسى اجتماعى مردم، يا براندازى حكومتهاى مستبد و تشكيل حكومت اسلامى بوده است.
در دوره معاصر نيز دستيابى به استقلال سياسى، فرهنگى، اقتصادى و ...، از طريق مبارزه همه جانبه با اشغالگران و استعمارگران به مجموعه هدفهاى جنبش اسلامى اضافه‌شده است. جنبشهاى اسلامى براى نيل به هدفهاى مذكور بر اساس اسلام و اصول قرآن به فعاليت پرداخته‌اند، گرچه به دليل اين كه بعضى از اين جنبشها به فهم و درك درستى از اصول و اساس اسلام دست نيافته‌اند، خود موجب انحطاط بيشتر مسلمين نيز شده‌اند.
رهبرى جنبشهاى اسلامى شيعى عمدتاً با روحانيان بوده است. روحانيان پس از امامان معصوم، هدايت شيعيان را به عهده داشته و راز موفقيت آنان در اين هدايت و رهبرى، عدم وابستگى مالى به دولتها، حضور در اقصى نقاط كشورهاى اسلامى و زندگى زاهدانه و توأم با تقواىِ آنان بوده است. امّا وابستگى مالى و فكرى روحانيت سنى به دولتها كه خود ناشى از پذيرش حُكّام وقت بوده، آنها را از ايفاى نقش رهبرى مردم عليه استبداد داخلى و استعمار خارجى بازداشته است، امّا جنبشهاى اسلامى سنّى از سوى كسانى رهبرى شده است كه مبراى از اين وابستگيها بوده‌اند. به همين دليل روحانيت سنّى كمتر از روحانيت شيعه در جهت تغيير و تبديل وضع موجود به وضعى به دور از ظلم و بى‌عدالتى كوشيده است و عموماً خواستار اصلاح و نه تغييرِ (انقلاب) ساختار نظام سياسى موجود بوده است.
برخى از جنبشهاى اسلامى در نيل به هدفهاى خود در طى تاريخ، ناموفق مانده‌اند يكى از علتهاى عمده تداوم جنبش اسلامى در دوره‌معاصر به اين ناكامى بر مى‌گردد.
البته جنبش اسلامى معاصر از توفيق‌هاى نسبى چون سهيم شدن در قدرت سياسى و يا تشكيل حكومت بهره‌مند شده است، امّا اين پيروزى‌ها زودگذر و ناپايدار بوده است (به استثناى انقلاب اسلامى ايران) علت چنين ناكامى را بايد در مقولاتى مانند ناتوانى در

اسم الکتاب : جنبشها و نهضتهاى سياسى اسلام معاصر المؤلف : پژوهشکده انقلاب اسلامی الجزء : 1 صفحة : 14

صيغة PDF

شهادة

الفهرست