اين همان معجزه‌اى است كه در دوران ما اتفاق افتاد كه يك نظام اجتماعى بر اساس دين خدا و مفاهيم و ارزش‌هاى الهى شكل بگيرد. با محاسبات مادى چنين چيزى اصلاً تصوّر نمى‌شد. [1]

معجزه قلمداد كردن انقلاب اسلامى، مؤيّد دانستن آن به‌تأييدهاى الهى و مشاهدۀ يارى و نصرت غيبى در روند شكل‌گيرى و پيروزى آن، تنها به كسانى اختصاص ندارد كه در متن حادثه بودند، بلكه بسيارى نيز كه از بيرون نظاره‌گر ظهور اين پديده بودند، بر اين ويژگى يگانۀ انقلاب اسلامى در ميان انقلاب‌هاى جهان تأكيد ورزيده‌اند كه مجال پرداختن به آن‌ها نيست. [2]

در اين‌جا شايسته است جلوه‌هاى امداد و نصرت غيبى را در انقلاب اسلامى به‌اختصار جست‌وجو كنيم؛ همان‌هايى كه بسيارى از تحليل‌گران و كارشناسان سياسى و اجتماعى بدان نپرداخته‌اند، امّا از ديد تيزبين پير روشن‌ضمير و فرزانۀ انقلاب اسلامى پوشيده نمانده است:

1. انقلاب و تحوّل درونى ملّت

انقلاب اسلامى از منظر حضرت امام (ره) ، از انقلابى اساسى‌تر و ژرف‌تر يعنى انقلاب و تحوّل روحى ملّت مسلمان ايران سرچشمه مى‌گيرد. اين تحوّل روحى از نظر ايشان جلوه‌اى از عنايات و الطاف خداوند متعال است و هيچ عاملى جز اراده و مشيّت خداوند نمى‌توانست ملّت ايران را به ملّتى شجاع، ايثارگر و انقلابى تبديل كند. از اين‌رو، مى‌توان اين امداد را از امدادهاى ابتدايى و تفضّلى خداوند برشمرد. امام وحدت و انسجام ملّت در اهداف و شعارهاى