responsiveMenu
صيغة PDF شهادة الفهرست
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
اسم الکتاب : دانشنامه جهان اسلام المؤلف : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    الجزء : 1  صفحة : 654

 

بختیاربن حَسَنویه ، از امیران سلسلة مستقل و محلی بنوحسنویه * که از حدود 350 تا حدود 410 بر بخشهای مهمّی از کردستان و لرستان و جبال حکومت کردند. بختیار (متوفی 370) یکی از هفت پسر حسنویه بن حسین بَرْزکانی (حک :348-369) سردودمان این سلسله بود. پس از مرگ حسنویه میان پسران اختلاف افتاد، برخی به عضدالدوله دیلمی (حک : 338-372) و بعضی به فخرالدولة دیلمی (حک :366-387) روی آوردند، اما بختیاربن حسنویه که مقیم قلعة سَرْماج (محل و دژی کهن میان هرسین * و بیستون * ) و حافظ ذخایر پدر بود، آشکارا از برادران جدایی گزید و به عضدالدوله نامه نوشت و اظهار تمایل کرد که به او بپیوندد، قلعه را به او واگذار کند و از حمایت او برخوردار شود (مسکویه ، ج 2، ص 415). به گفتة مسکویه (ص 416)، بختیار بعداً دو رنگی نمود و عضدالدوله رهسپار جبال شد. در محرم 370 پسران حسنویه ، که پیشتر ابونصرخواشاذه ، وزیر دیلمی ، پیام فرمانبرداری آنها را فرستاده بود، به حضور عضدالدوله بار یافتند و امیر ایشان را مورد نوازش قرار داد. بختیار را با چند تن از دبیران و ملازمان بازداشت کردند و ابونجم بدربن حسنویه را به ریاست کردان گماشتند. ابوالوفاطاهربن محمّد، از سرکردگان سپاه دیلمی ، به قلعة سرماج گسیل شد که آنجا را گشود و ذخایر حسنویه را گرفت . عضدالدوله در همان ماه رهسپار نهاوند شد. برادران حسنویه که از ریاست ابونجم بدر دلگیر شده بودند سرکشی آغاز کردند. عضدالدوله لشکری اعزام داشت و آنها را شکست داد و خود در راه بازگشت از همدان به بغداد در ربیع الا´خر370، همة قلاع و ذخایر بنوحسنویه را گشود و همة فرزندان حسنویه را، جز ابونجم بدر، به وضعی خشونت بار از دم تیغ گذراند.


منابع :
(1) ابن اثیر، الکامل فی التاریخ ، بیروت 1399-1402/1979-1982، ج 8، ص 706-708؛
(2) مسعربن مهلهل ابودلف خزرجی ، رسالة ابی دلف ، الرسالة الثانیة ، در ابن فقیه ، البلدان ، نسخة خطی کتابخانة آستان قدس رضوی ، ش 5229، گ 190؛
(3) همان ، ترجمة فارسی ، سفرنامة ابودلف در ایران ، چاپ مینورسکی ، ترجمة ابوالفضل طباطبائی ، تهران 1342 ش ، ص 64، 126؛
(4) احمدبن محمد مسکویه ، کتاب تجارب الامم ، ج 2، چاپ آمدروز، مصر 1333؛
یاقوت حموی ، معجم البلدان ، چاپ فردیناند ووستنفلد، لایپزیگ 1866-1873، چاپ افست تهران 1965، ج 3، ص 82.

/ پرویز اذکائی /



اسم الکتاب : دانشنامه جهان اسلام المؤلف : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    الجزء : 1  صفحة : 654
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
صيغة PDF شهادة الفهرست