- مدرسة الفقاهة
- مکتبة مدرسة الفقاهة
- قسم التصویري
- قسم الکتب لأهل السنة
- قسم التصویري (لأهل السنة)
- ويکي فقه
- ويکي السؤال
- مدرسة الفقاهة
- مکتبة مدرسة الفقاهة
- قسم التصویري
- قسم الکتب لأهل السنة
- قسم التصویري (لأهل السنة)
- ويکي فقه
- ويکي السؤال
|
||||
| اسم الکتاب : دانشنامه جهان اسلام المؤلف : بنیاد دائرة المعارف اسلامی الجزء : 1 صفحة : 4797 | ||||
|
جلوس ، آیین تاجگذاری و بر تخت نشستن پادشاهان و خلفا. كاربرد واژه جلوس در میان عرب‌زبانان عمدتاً به معنای لغوی آن (نشستن) بود اما به‌تدریج به صورت اصطلاحی خاص، به معنای نشستن بر مسند حكمرانی یا خلافت، متداول شد. در این معنا، این واژه هم به آیین تاجگذاری شاهان و حكام، و هم به نشستن برتخت در مواقع بار عام (رجوع کنید به بار * )، سلام * ، پذیرش سفرا و نظایر آن اطلاق شده و به زبان فارسی و تركی نیز راه یافته است (رجوع کنید به رشیدالدین فضل‌اللّه، ج1، ص634، ج2، ص1058، 1124؛ د. ا. د. ترك ، ذیل واژه). مهم‌ترین مترادف جلوس (به این معنا) واژه اجلاس است كه در منابع فارسی (رجوع کنید به رشیدالدین فضل‌اللّه، ج1، ص634، 764، ج2، ص788؛ منابع: (1) محمودبن محمد آقسرایی ، مسامرة‌الاخبار و مسایرة‌الاخیار، چاپ عثمان توران، آنكارا 1944؛ (2) ابن‌اثیر؛ (3) ابن‌بطوطه، رحلة ابن‌بطوطة، چاپ محمد عبدالمنعم عریان، بیروت 1407/1987؛ (4) ابن‌جوزی، المنتظم فی تاریخ‌الملوك و الامم، چاپ محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت 1412/1992؛ (5) ابن‌خرداذبه، ابن‌خلدون؛ (6) ابن‌قتیبه، كتاب عیون‌الاخبار، بیروت: دارالكتاب العربی، [ بی‌تا. (؛ (7) ابن‌كثیر، البدایة و النهایة فی التاریخ، ج6، بیروت: دارالفكر العربی، ) بی‌تا. (؛ (8) ابن‌منظور؛ (9) ابوشجاع روذراوری، ذیل كتاب تجارب الامم، چاپ آمدروز، مصر 1334/1916، چاپ افست بغداد ) بی‌تا. (؛ (10) اسكندر منشی؛ (11) محمدحسن‌بن علی اعتمادالسلطنه، تاریخ منتظم ناصری، چاپ محمداسماعیل رضوانی، تهران 1363ـ1367ش؛ (12) عزیزاللّه بیات، «یادی از مراسم تاجگذاری شاهان بزرگ ایران»، مجله بررسیهای تاریخی ، سال2، ش‌مخصوص (آبان 1346)؛ (13) بیهقی؛ (14) پردولاماز، «گزارش سفر' پردولاماز، از شماخیه به اصفهان از طریق ایالت گیلان»، در نامه‌های شگفت‌انگیز از كشیشان فرانسوی در دوران صفویه و افشاریه ، ترجمه بهرام فره‌وشی، تهران 1370ش؛ (15) عتیق‌اللّه پژواك، غوریان، ) كابل ( 1345؛ (16) حسن پیرنیا، ایران باستان، یا، تاریخ مفصل ایران قدیم، تهران 1369ش؛ (17) عارف تامر، الموسوعة التاریخیة للخلفاء الفاطمیین، ج3: المنصور بالله ، ج4: المعزلدین‌الله ، بیروت 1400/1980؛ (18) فریدون تقی‌زاده طوسی، «نگاهی به اشعار گویندگان در جلوس پادشاهان سلف»، نامه آستان قدس ، ش‌مخصوص (آبان 1346)؛ (19) حسین‌بن محمد ثعالبی مرغنی، تاریخ غررالسیر، المعروف بكتاب غرر اخبار ملوك الفرس و سیرهم ، چاپ زوتنبرگ، پاریس 1900، چاپ افست تهران 1963؛ (20) علی‌اكبر جلیلوند، «تاریخچه و ماجراهای جواهرات سلطنتی ایران از اوایل صفویه تا به امروز»، وحید، سال6، ش6 (خرداد 1348)؛ (21) اسماعیل‌بن حماد جوهری، الصحاح: تاج‌اللغة و صحاح‌العربیة، چاپ احمد عبدالغفور عطار، بیروت ) بی‌تا. (، چاپ افست تهران 1368ش؛ (22) جوینی؛ (23) جهانگیر، امپراتور هند، جهانگیرنامه ) یا ( توزك جهانگیری ، چاپ محمدهاشم، تهران 1359ش؛ (24) اردشیر جهانیان، «جشن شاه شاهان»، هوخت ، دوره 18، ش8 (1346ش)؛ (25) عبداللّه‌بن لطف‌اللّه حافظ‌ابرو، زبدة‌التواریخ ، چاپ كمال حاج سیدجوادی، تهران 1380ش؛ (26) حسن‌بن محمدحسن غزنوی، دیوان ، چاپ محمدتقی مدرس‌رضوی، تهران 1362ش؛ (27) علی‌بن ناصر حسینی، زبدة‌التواریخ: اخبارالامراء و الملوك السلجوقیه، چاپ محمد نورالدین، بیروت 1406/1986؛ (28) عبدالحسین حسینی خاتون‌آبادی، وقایع‌السنین و الاعوام، یا، گزارشهای سالیانه از ابتدای خلقت تا سال 1195 هجری ، چاپ محمدباقر بهبودی، تهران 1352ش؛ (29) خلیفة‌بن خیاط، تاریخ خلیفة‌بن خیاط، روایة بقی‌بن مخلد، چاپ سهیل‌زكار، دمشق 1967ـ1968؛ (30) خلیل‌بن احمد، كتاب العین، چاپ مهدی مخزومی و ابراهیم سامرائی، قم 1405؛ (31) احمدبن داوود دینوری، الاخبارالطوال،چاپ عبدالمنعم عامر،مصر ) 1379/1959(، چاپ افست بغداد ) بی‌تا. (؛ (32) تامارا تالبوت رایس، السلاجقة: تاریخهم و حضارتهم ، ترجمه لطفی خوری و ابراهیم داقوقی، بغداد 1968؛ (33) رشیدالدین فضل‌اللّه؛ (34) قهرمان میرزا سالور، «تفصیلی از درگذشت مظفرالدین شاه»، آینده، سال 18، ش7ـ12 (مهرـ اسفند 1371)؛ (35) یحیی‌بن احمد سرهندی، تاریخ مبارك شاهی ، چاپ محمد هدایت حسین، كلكته 1931؛ (36) ژان شاردن، سیاحتنامه شاردن ، ترجمه محمد عباسی، ج9، تهران 1345ش؛ (37) محمدبن علی شبانكاره‌ای، مجمع‌الانساب ، چاپ میرهاشم محدث، تهران 1363ش؛ (38) شرف‌الدین علی‌یزدی، ظفرنامه: تاریخ عمومی مفصل ایران در دوره تیموریان، چاپ محمد عباسی، تهران 1336ش؛ (39) جلال شریعت ترشیزی، «تاجگذاری شاهنشاهان ایران»، نامه آستان قدس، ش‌مخصوص (آبان 1346)؛ (40) شمیس شریك امین، فرهنگ اصطلاحات دیوانی دوران مغول، تهران 1357ش؛ (41) شمس‌الدین سراج عفیف، تاریخ فیروزشاهی ، چاپ ولایت حسین، كلكته 1891؛ (42) ماری لوئیز شومون، «كجا سلاطین ساسانی تاجگذاری می‌كرده‌اند؟»، ترجمه رحیم افلاطونی، در علی سامی، تمدن ساسانی ، شیراز 1342ـ1344ش؛ (43) علیرضا شاپور شهبازی، كوروش بزرگ ، شیراز 1349ش؛ (44) هلال‌بن محسن صابی، رسوم دارالخلافة، چاپ میخائیل عواد، بغداد 1383/1964؛ (45) فتحعلی‌بن محمد صبا، دیوان، چاپ محمدعلی نجاتی، تهران 1341ش؛ (46) حسن طارمی، علامه مجلسی، تهران 1375؛ (47) طبری، تاریخ (بیروت)؛ (48) محمد عبداللّه عنان، تاریخ دولت اسلامی در اندلس، ترجمه عبدالمحمد آیتی، تهران 1366ـ1371ش؛ (49) علی‌بن جولوغ فرخی سیستانی، دیوان ، چاپ محمد دبیر سیاقی، تهران 1371ش؛ (50) ابوالقاسم فردوسی، شاهنامه فردوسی ، چاپ ژول‌مول، تهران 1369ش؛ (51) محمدقاسم‌بن غلامعلی فرشته، تاریخ فرشته، یا، گلشن ابراهیمی، چاپ سنگی لكهنو 1281؛ (52) فیثاغورس، سیاحتنامه فیثاغورس در ایران ، ترجمه یوسف اعتصامی، تهران 1314ش؛ (53) ابوالحسن‌بن ابراهیم قزوینی، فواید الصفویه: تاریخ سلاطین و امرای صفوی پس از سقوط دولت صفویه ، چاپ مریم میراحمدی، تهران 1367ش؛ (54) ابراهام كاتوغی گوس، منتخباتی از یادداشتهای ابراهام گاتوغی كوس: خلیفه اعظم ارامنه، ترجمه از متن ارمنی به فارسی از عبدالحسین سپنتا و استیفان هانانیان، ) تهران] 1347ش؛ (55) آرتور امانوئل كریستن‌سن، وضع ملت و دولت و دربار در دوره شاهنشاهی ساسانیان ، ترجمه و تحریر مجتبی مینوی، تهران 1314ش؛ (56) انگلبرت كمپفر، سفرنامه كمپفر، ترجمه كیكاوس جهانداری، تهران 1360ش؛ (57) محمدصالح كنبو، عمل صالح، الموسوم به شاه‌جهان‌نامه، ترتیب و تحشیه غلام یزدانی، چاپ وحید قریشی، لاهور 1967ـ1972؛ (58) فئودور فئودوروویچ كورف، سفرنامه‌ی بارون فیودوركورف، ترجمه اسكندر ذبیحیان، تهران 1372ش؛ (59) عبدالحمید لاهوری، بادشاهنامه، چاپ كبیرالدین احمد و عبدالرحیم، كلكته 1867ـ1868؛ (60) هانری ماتیه، ذیل تاریخ امپراطوری عثمانی، در یوزف فون‌هامر ـ پورگشتال، تاریخ امپراطوری عثمانی ، ترجمه میرزا زكی علی‌آبادی، چاپ جمشید كیان‌فر، ج5، تهران 1369ش؛ (61) محمد محمدی، فرهنگ ایرانی پیش از اسلام و آثار آن در تمدن اسلامی و ادبیات عربی ، تهران 1356ش؛ (62) عثمان‌بن عمر مختاری غزنوی، دیوان ، چاپ جلال‌الدین همائی، تهران 1341ش؛ (63) نصرت‌اللّه مشكوتی، «نگاهی به تاجگذاری شاهنشاهان ایران در اماكن باستانی و مراكز تاریخی»، هنر و مردم ، دوره جدید، ش60 (مهر 1346)؛ (64) عبدالرزاق‌بن نجفقلی مفتون دنبلی، مآثر سلطانیه: تاریخ جنگهای ایران و روس ، تبریز 1241، چاپ غلامحسین صدری افشار، چاپ افست تهران 1351ش؛ (65) احمدبن حسین منشی قمی، خلاصة التواریخ ، چاپ احسان اشراقی، تهران 1359ـ1363ش؛ (66) عزالدین عمر موسی، الموحدون فی‌الغرب الاسلامی: تنظیماتهم و نظمهم ، بیروت 1411/1991؛ (67) نامه تنسر به گشنسپ ، چاپ مجتبی مینوی، تهران: خوارزمی، 1354ش؛ (68) محمدحسین نظیری، دیوان ، چاپ محمدرضا طاهری (حسرت)، تهران 1379ش؛ (69) محمد یوسف واله اصفهانی، خلدبرین: تاریخ تیموریان و تركمانان ، چاپ میرهاشم محدث، تهران 1379ش؛ (70) یوزف ویزه هوفر، ایران باستان: از 550 پیش از میلاد تا 650 پس از میلاد ، ترجمه مرتضی ثاقب‌فر، تهران 1378ش؛ (71) رضاقلی‌بن محمدهادی هدایت، ملحقات تاریخ روضة الصفای ناصری، در میرخواند، ج8ـ10؛ (72) هندوشاه‌بن سنجر، تجارب السّلف ، چاپ عباس اقبال، تهران 1357ش؛ (73) Eugإne Aubin , La Perse d'aujourd'hui: Iran , Mesopotamie , Paris 1908; (74) Roman Ghirshman , Iran : from the earliest times to the Islamic conquest , Middlesex, Engl. 1978; (75) Joseph von Hammer-Purgstall, Geschichte des osmanischen Reiches , Graz 1963; (76) TDVIA , s.v. "Culus" (by Abdulkadir Ozcan). / رقیه میرابوالقاسمی / |
||||
| اسم الکتاب : دانشنامه جهان اسلام المؤلف : بنیاد دائرة المعارف اسلامی الجزء : 1 صفحة : 4797 | ||||
|
www.eShia.ir