بایْسُنْغُر(3) ، دومین پسر سلطان محمود سمرقندی و نوادة سلطان ابوسعید * . در 882 به دنیا آمد. در زمان حیات پدر، امیر بخارا بود و پس از مرگ او، در ربیع الثانی 900، به سمرقند فراخوانده شد. در 901 برادرش سلطان علی ، مدت کوتاهی او را معزول و سرانجام در پایان ربیع الاول 903 پسر عمویش بابر وی را از امارت خلع کرد. سپس بایسنغر به شهرِ حصار رفت و به یاریِ بیگْ خسروشاه ، که به او پیوست ، موفق شد برادر خود مسعود را مغلوب و ولایت را تصرف کند؛ اما اندکی بعد همین بیگ خیانت کرد و او را در 10 محرم 905 به قتل رساند. بابر، دشمن بایسنغر، او را امیری شجاع و عادل وصف کرده است . بایسنغر به فارسی شعر می سرود و «عادلی » تخلص می کرد؛ غزلهایش را در سمرقند چندان می پسندیدند که تقریباً در هر خانه ای ، نسخه ای از آنها یافت می شد ( رجوع کنید به بابر، گ 68 پ ).

---

منابع :


(1) Babur, Emperor of India, Ba ¦ bur-Na ¦ ma= Memoirs of Babur , ed. Annette Susannah Beveridge, New Delhi 1979.

/ د. اسلام / بارتُلد