ثَعْلَبة بن میمون ، فقیه و محدّث شیعی و از اصحاب

امام جعفرصادق و امام موسی کاظم علیهماالسلام . کنیه اش ابواسحاق بود و او را ابواسحاق فقیه ، ابواسحاق نحوی و

اسدی کوفی نیز می خواندند ( رجوع کنید به کشی ، ص 375؛ نجاشی ، ص 117؛ طوسی ، ص 174). از تاریخ تولد و وفاتش اطلاعی

در دست نیست . از موالی بنی اسد و بنی سلامه بوده و به

زهد و عبادت و نیک کرداری و فصاحت شهرت داشته است . در بارة عبادت ثعلبه در مسجد کوفه و توجه هارون الرشید

(حک : 149ـ193) به او، روایتی نقل شده است ( رجوع کنید به نجاشی ، ص 118؛ قمی ، ص 64؛ خوئی ، ج 3، ص 409). او را قاری

و نحوی و لغوی نیز دانسته اند ( رجوع کنید به نجاشی ، همانجا؛ ابن داوود حلّی ، ص 60؛ علامه حلّی ، ص 30). او از امام جعفرصادق ،

امام موسی کاظم و کسانی چون زُرارَة بن اَعیَن ، حارث بن

مُغیره ، حمّادبن عثمان و محمدبن مسلم روایت نقل کرده

است . کسانی چون احمدبن محمدبن ابی نصر بزنطی ، عبداللّه بن

محمد حجّال ، عبداللّه بن بُکَیر، ابوسعید مُکاری و بسیاری

دیگر از او روایت کرده اند ( رجوع کنید به طوسی ، ص 333؛ علامه حلّی ، همانجا؛ تستری ، ج 2، ص 491؛ خوئی ، ج 3، ص 410ـ

411). گفته اند که ثعلبه کتابی در حدیث داشته که راویان بسیاری از آن نقل کرده اند ( رجوع کنید به نجاشی ؛ طوسی ، همانجاها؛

خوئی ، ج 3، ص 409). نیامدن لفظ ثقه در رجال نجاشی

سبب شده تا بعضی در وثاقت ثعلبه تردید کنند، اما این

تردید کاملاً بی وجه بوده ( رجوع کنید بهمامقانی ، ج 1، بخش 2، ص 196؛ امین ، ج 4، ص 25) و دیگران ثعلبه را ثقه دانسته اند ( رجوع کنید بهکشی ، ص 412).

---

منابع :
(1) ابن داوود حلّی ، کتاب الرجال ، چاپ محمدصادق آل بحرالعلوم ، نجف 1392/1972، چاپ افست قم ( بی تا. ) ؛
(2) امین ؛
(3) تستری ؛
(4) خوئی ؛
(5) محمدبن حسن طوسی ، رجال الطوسی ، چاپ جواد قیومی اصفهانی ، قم 1415؛
(6) حسن بن یوسف علامه حلّی ، رجال العلامة الحِلّی ، چاپ محمدصادق بحرالعلوم ، نجف 1381/1961، چاپ افست قم 1402؛
(7) عباس قمی ، تحفة الاحباب فی نوادر آثار الاصحاب ، چاپ جعفر حسینی ، تهران 1370 ش ؛
(8) محمدبن عمرکشی ، اختیار معرفة الرجال ، ( تلخیص ) محمدبن حسن طوسی ، چاپ حسن مصطفوی ، مشهد 1348 ش ؛
عبداللّه مامقانی ، تنقیح المقال فی علم الرجال ،

(9) چاپ سنگی نجف 1349ـ1352؛
احمدبن علی نجاشی ، فهرست

(10) اسماء مصنفّی الشیعة المشتهرب رجال النجاشی ، چاپ موسی شبیری زنجانی ، قم 1407.

/ فاطمه مینایی /