بایْبوردلو (نیز بایبورتلو) ، طایفه ای ترک زبان در شمال غربی ایران که تنها اطلاع بازمانده از آنها ظاهراً نام چند شخصیت تاریخی است . از نام طایفه چنین برمی آید که اصل آنها از بایبورد یا بایبورت ، حدود 100 کیلومتری شمال غربی ارزروم در آناطولی شرقی بوده است . بایبوردلو از طوایفی بود که از حامیان اصلی نخستین شاهان صفوی به شمار می رفتند (اُروج بیگ ، ص 45ـ46). قَراجه الیاس بایبورتلو، از رهبران این طایفه ، یکی از سرداران جنگی شاه اسماعیل اول صفوی (حک . 905ـ930) درمیدان نبرد شَرُور (ابتدای 907) نزدیک نخجوان بود. شاه اسماعیل در این جنگ الوند میرزا آق قوینلو حاکم آذربایجان را بسختی شکست داد (موزة بریتانیا، بخش نسخ خطی شرقی ، نسخة شمارة 3248، 69 پ ، به نقل از غلام سرور، ص 38). این طایفه همچنین در دورة شاه عباس اول (حک : 996ـ 1038) دو شخصیت نامدار داشت : شاهوردی بیگ بایبوردلو، که از محارم شاه و «یساولِ صحبت » او بود (اسکندرمنشی ، ج 2، ص 853 و 871؛ و مرادخان سلطان بایبوردلو که امیر و حاکم ارسبار بود (همان ، ج 3، ص 1086).

---

منابع :
اسکندر منشی ، تاریخ عالم آرای عباسی ، تهران 1350 ش ،

(1) Oruc Bey, Don Juan of Persia , ed., and tr., G. Le Strange, London 1926;
(2) G.Sarwar La ¦ hawr ¦ â , History of Shah Ismail Safawi , Aligarh 1939.

) / ایرانیکا / پ . اُبرلینگ (