باله ، ایالتی در جنوب اتیوپی (حبشه )، واقع میان هَرَرْج و سیدامو. از جانب کوهستانهای شمال غربی به ایالت آرسی و از قسمتهای پست جنوب شرقی به سومالی * محدود است . از مناطق کوهستانی باله چندین رود سرچشمه می گیرد که ، پس از عبور از سراسر جنوب شرقی اتیوپی ، به سومالی می رسد و سرانجام به اقیانوس هند می ریزد. رود شِبِلی این ایالت را از ایالتهای آرسی و هررج جدا می کند. بخش عمدة مرز باله و سیدامو را رود گناله (جناله ) تشکیل می دهد، و رود ویب از مرکز باله می گذرد. بخش جنوب شرقی این ایالت دنبالة بیابانهای ناحیة اوگادن در هررج است .

باله در گذشته یکی از سرزمینهای بازرگانی مسلمان نشین در جنوب حبشه بوده است . نام باله ظاهراً نخستین بار در چکامه «پیروزی » که در ستایش عامده صیون ، پادشاه حبشه (712ـ 743)، سروده شده ، آمده است (گویدی ، ش 8، 9). در این چکامه از باله به عنوان بخشی از قلمرو این سلطان یاد شده است . در اواسط قرن هشتم ، ابن فضل اللّه عُمَری دربارة باله نوشته است که طول آن بیست روزه و عرض آن شش روزه پیموده می شود، و حکمران آن ، که 000 ، 40 سوار در اختیار دارد، خراجگزار سلطان حبشه است . یک قرن بعد، مقریزی نیز سخن ابن فضل اللّه عمری را تکرار کرده و می افزاید که مردم باله حنفی اند. تا حدود

949، که عباس ، حکمران باله ، از تابعیت گالاودیووس ، سلطان حبشه ، بیرون آمد و استقلال یافت ، این سرزمین خراجگزار حبشه بود.

باله اکنون ، با 300 ، 128 کیلومترمربع مساحت ، پس از هررج وسیعترین ایالت اتیوپی به شمار می رود، ولی کم تراکم ترین جمعیت را داراست . تنها ساکنان سرزمین خشکِ میان رودهای جنوب شرقی را کوچ نشینان سومالیایی زبان و رمه های آنها تشکیل می دهند. گوبا ، بزرگترین شهر باله ، در ضلع دیگر این ایالت در منطقه ای کوهستانی واقع است و باتو، بلندترین قلّة آن 307 ، 4 متر از سطح دریا ارتفاع دارد.

منطقه حفاظت شده ملی کوهستانی و غار سه هزار متری باله مشهور است . جمعیت آن در 1366، 129 ، 095 ، 1 نفر بوده است .

---

منابع :
(1) احمدبن علی مقریزی ، چاپ پینک ، لیدن 1790، ص 15؛


(2) Conzelman, La Chronique de Galawdewos , Paris 1895;
(3) I. Guidi, Rend, Lin., 1889;
(4) Ibn Fad ¤ l-Alla ¦ h `Umar ¦ â , Masalik al-Abs ¤ a ¦ r, tr. Gaudefroy-Demombynes, 1927, 2, 18;
(5) Perruchon, Les Chroniques de Zar'a Ya`eqآb et de Ba'eda Maryam , Paris I893.

(6) ) / بریتانیکا ( با اضافاتی از )؛
د. اسلام / هانتینگ فورد (