responsiveMenu
صيغة PDF شهادة الفهرست
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
اسم الکتاب : دانشنامه جهان اسلام المؤلف : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    الجزء : 1  صفحة : 2201

 

بَهاوَلپور ، در قدیم نام یک ایالت و شهر مرکزی آن در هند، امروزه شهری در جنوب شرقی ایالت پنجاب پاکستان ( طبق آمار 1360 ش / 1981، جمعیت 263 ، 180 تن ) . این شهر در جنوب رودخانة سُتلج ، در حدود هشتصد کیلومتری شمال کراچی قرار گرفته و با راه آهن به آن مرتبط می شود. در گذشته این شهر پایتخت ایالت بهاولپور بود. این ایالت را خاندان داوودپوتَه که از ایالت سند آمده بودند، بنیاد نهادند. دومین فرمانروای این خاندان ، محمد بَهاوَل خان ، در 1161/1748 شهر بهاولپور را تأسیس کرد. این خاندان را به مناسبت نام یکی از نیاکان آنان ، عباس ، گاهی عباسیه نیز خوانده اند که به عباسیان بغداد یا مصر ربطی ندارد. خاندان حاکم در 1217/1802 از زیر سیطرة پادشاهان افغان رهایی یافت . در 1254/1838، دولت بریتانیا با نوابِ بهاولپور قراردادی امضا کرد که به موجب آن دولت بریتانیا حاکمیت نامحدود آنها بر سرزمینهایشان و حمایت از آنها را به شرط همکاریشان با بریتانیا پذیرفت . شهر بتدریج توسعه یافت تا اینکه در 1291/1874 شهری بزرگ و دارای شهرداری شد. مساحت ایالت 227 ، 41 کیلومتر مربع بود، و تا حدود 480 کیلومتر در طول کرانة چپ رودهای ستلج ، پَنج نَد و سند کشیده می شد، و تا حدود 64 کیلومتر در صحرا امتداد داشت .

ایالت بهاولپور در 1334 ش / 1955، با پاکستان غربی ادغام شد، و بدین ترتیب استقلال سیاسیش را از دست داد. اکنون بیشتر ساکنان بهاولپور، جَتّ * و بلوچ (رجوع کنید به بلوچ * و بلوچستان ) هستند. محصولات عمدة آن گندم ، نخود، نیشکر، پنبه و خرماست . گاو و گوسفند، به منظور صدور پوست و پشم آنها، در آنجا پرورش داده می شود. دو قصر نوابهای بهاولپور، یعنی نورمحل و گلزارمحل ، همچنان در آنجا وجود دارد. در جنوب غربی بهاولپور، شهر تاریخی اُچ قرار دارد که تاریخ آن به دورة هندوسَکاییان (ح 128ق م ـ ح 450میلادی ) می رسد ( بریتانیکا ، ذیل مادّه ).


منابع :
(1) دولت رام ، مرآت دولت عباسیه ، امریتسر1851؛
(2) م .عزیزالرحمان ، صبح صادق ، 1943؛
(3) م .اعظم هاشمی ، جواهر عباسیه ، نسخة خطی فارسی ؛


(4) C. H. Aitchison, Collection of treaties, engagements and sanads relating to India , IX, Calcutta 1892;
(5) Bahawalpur state (Panjab states gazeteers , vol. XLV), Lahore 1935;
6- Shaha ¦met ـ Al ¦â, The history of Baha ¦walpu ¦r , London 1848.

(7) / عنایت الله ، با اندکی تلخیص از ( د.اسلام ) ؛
با اضافاتی از ( بریتانیکا ) /



اسم الکتاب : دانشنامه جهان اسلام المؤلف : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    الجزء : 1  صفحة : 2201
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
صيغة PDF شهادة الفهرست