بازرگان (2) (یا بَزِرگان ) ، صورت ترکی کلمة فارسی «بازَرگان ». در ترکی عثمانی این واژه در مورد تجار مسیحی و بویژه تجار یهودی به کار می رفت . بعضی از آنان در دربار یا در نیروهای مسلح عثمانی مناصبی یافته بودند؛ از آن جمله اند: «بازرگان باشی »، یعنی رییس تدارک منسوجات برای خانوادة سلطنتی (رجوع کنید به دُسُن ، ج 7، ص 22؛ گیب ـ بوئن ، ج 1، بخش 1، ص 359)، و «اُجاقْ بازرگانی »، یعنی پیشکار و ناظر خرج که معمولاً یونانی یا یهودی بود و پرداخت مواجب و تدارک ملزومات ینی چری را برعهده داشت . این منصبها در بعضی از خانواده ها بتدریج موروثی شده بود (رجوع کنید به دسن ، ج 7، ص 318؛ اوزون چارشیلی ، ج 1، ص 407 به بعد).

---

منابع :


(1) D' Ohsson, Tableau general, Paris 1824;
(2) H.A.R. Gibb and Harold Bowen, Islamic Society and the West, London 1950-1957;
(3) I.H. Uzun carsili, Kapukulu Ocaklari, Ankara 1943.

) / د. اسلام / لویس (