بُرَیْدَة بن حُصَیْب ، صحابی ، و رئیس قبیلة اَسْلَم بن اَفْصی '. در هجرت رسول اکرم صلی الله علیه وآله وسلم از مکه به مدینه ، هنگامی که ایشان در قرارگاه الغمیم توقف فرمودند، بریده همراه با هشتاد خانوادة وابسته اسلام آورد، اما به گفتة ابن حَجَر عسقلانی (ج 1، ص 146)، وی پس از غزوة بَدْر مسلمان شد. بریده در مدینه به پیامبر نپیوست ، مگر پس از غزوة اُحُد، که در آنجا اقامت گزید و در همة غزوات پیامبر شرکت کرد. در سال نهم هجرت ، یک بار برای گرفتن خراج از اَسلَم و غِفار فرستاده شد، و بار دیگر برای دعوت آنان ، که به غزوة تبوک بپیوندند. پس از رحلت پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم ، به اقامت در مدینه تا بنیادیابی بصره ادامه داد و سپس بدانجا نقل مکان کرد. بریده در خراسان جنگید و در مرو اقامت کرد و همانجا، در زمان فرمانروایی یزیدبن معاویه (60ـ64)، درگذشت (ابن اثیر، 1970ـ1973، ج 1، ص 209؛ ابن حجر عسقلانی ، همانجا). ابن اثیر (1399ـ1402، ج 3، ص 489) و بلاذری (ص 507) گفته اند که وی با ربیع بن زیاد جزو پنجاه هزار تنی بود که در 51 به فرمان زیادبن اَبیه همراه خانوادة خود از بصره و کوفه به خراسان کوچیدند. به نوشتة ابن حجر عسقلانی (همانجا) وی در 63 درگذشته است .

---

منابع :
(1) ( ابن اثیر، اسدالغابة فی معرفة الصحابة ، چاپ محمدابراهیم بنا و محمداحمد عاشور، قاهره 1970ـ1973؛
(2) همو، الکامل فی التاریخ ، بیروت 1399ـ1402/1979ـ1982؛
(3) ابن حجر عسقلانی ، کتاب الاصابة فی تمییزالصحابة ، مصر 1328 ) ؛
(4) ابن سعد، کتاب الطبقات الکبیر ، چاپ ادوارد سخو، لیدن 1331ـ1347/ 1904ـ1940، ج 4، قسم 1، ص 178ـ179؛
(5) ( احمدبن یحیی بلاذری ، کتاب فتوح البلدان ، چاپ صلاح الدین منجد، قاهره 1956 ) ؛
(6) محمدبن جریر طبری ، تاریخ الرسل والملوک ، چاپ دخویه ... ( و دیگران ) ، لیدن 1879ـ1901، سلسلة اول ، ص 13، 1579، سلسلة سوم ، ص 2348ـ 2349، 2371، 2539؛
(7) ( یحیی بن شرف نووی ، تهذیب الاسماء واللغات ، تهران ، بی تا. ) ، قسم 1، جزء1، ص 133؛


(8) L. Caetani, Annali dell'Islam , Milano 1905-1926, index.

/ ک . و. زترستن و و. عرفات ( د. اسلام ) /

تکمله . بریدة اسلمی پس از درگذشت رسول اکرم صلّی اللّه علیه وآله وسلّم به هواداری علی علیه السّلام از بیعت با ابوبکر امتناع ورزید (تستری ، ج 2، ص 287ـ 288، 291). وی از پیامبر حدیث نقل کرده و ابوداوود صاحب مسند، از او روایت کرده است . فرزندش عبدالله بن بریده ، و نوادگانش اوس بن عبدالله و سهل بن عبدالله نیز از او روایت کرده اند (کشّی ، ص 30، 38، 94؛
ابن قتیبه ، ج 1، ص 38، ج 3، ص 119). نام پدر بریده در برخی از آثار شیعه (مامقانی ، ج 1، بخش 2، ص 166؛
ستری ، ج 2، ص 287) «خَضیب » ذکر شده است .

---

منابع :
(9) ابن قتیبه ، کتاب عیون الاخبار ، بیروت ، ( بی تا. ) ؛
(10) محمدتقی تستری ، قاموس الرجال ، قم 1410 ـ 1415؛
(11) محمدبن عمر کشّی ، اختیار معرفة الرجال ، تلخیص محمدبن حسن طوسی ، چاپ حسن مصطفوی ، مشهد 1348 ش ؛
(12) عبدالله مامقانی ، تنقیح المقال فی علم الرجال ، چاپ سنگی نجف 1349ـ1352.

/ پرویز اذکائی /