دعوا، حتّى در نگاه و اشاره، مساوات را رعايت كند.(14)

قسم دوم:در همه مواردى كه لفظ در آنها شرط است ـ همچون عقود( --> عقد)، ايقاعات( --> ايقاع)، اذكار و اقوال نماز، اقرار و غير آن ـ اشاره از كسى كه قادر بر تلفّظ است كفايت نمى‌كند، مگر در دو مورد: يكى عقود اِذنى( --> عقد اذنى)مانند وديعه( --> وديعه)، عاريه( --> عاريه)و وكالت( --> وكالت)و ديگرى وصيّت( --> وصيّت)به نظر برخى. هرچند قول مشهور، عدم تحقّق وصيّت با اشاره است.(15)بنابر تحقّق عقود اِذنى و وصيّت با اشاره، در اينكه مصداق معاطات( --> معاطات)است يا عقد، اختلاف است.(16)

اشاره شخص ناتوان از تكلّم ـ به دليل لال بودن يا جهت ديگر ـ در عقود، ايقاعات و اذكار و جز آن، به شرط آنكه گوياى مطلب باشد، جايگزين لفظ مى‌شود.(17)

درصورت توانايى فرد لال بر نوشتن، در اينكه اشاره مقدّم بر آن است يا برعكس و يا فرد، مخيّر است بين آن دو، اختلاف است.(18)

درپاسخ به سلام ديگرى، اشاره كفايت نمى‌كند، بلكه تلفّظ به آن واجب است، مگر اينكه شخص، ناتوان از تكلّم باشد.(19)

اشاعه

اشاعه: انتشار سهم هريك از مالكان و صاحبان حق در تمام مال يا حق، مقابل افراز(--> افراز)/ انتشار خبر(--> شياع).

به مال يا حقّى كه چند مالك يا صاحب حق در تمام آن به طور مشاع سهيم باشند، مال يا حق مشاع (مقابل مفروز) گفته مى‌شود. كاربرد غالب اشاعه در فقه، معناى نخست آن است و معناى

• (14)40/ 141
• (15)28/ 247 ؛ مستمسك العروة 14/ 577
• (16)جواهر الكلام 27/ 99 ـ 100 و 158 ـ 159
• (17)22/ 251 ؛ الخلاف 5/ 12
• (18)مصباح الفقاهة 3/ 14 ؛ العناوين 2/ 132
• (19)ذكرى الشيعة 4/ 25 .