همچنين در صورتى كه امام، قاضى‌اى را به نحو مطلق نصب كند، ليكن شاهد بر اذن در استخلاف وجود داشته باشد، مانند آنكه وى در منطقه‌اى به قضاوت نصب شده باشد كه كار قضاوت به طور معمول از عهده يك نفر برنمى‌آيد.(2)

اگر قاضى منصوب بميرد، در بطلان نيابت قاضى جانشين، اختلاف است. برخى تفصيل داده و گفته‌اند: اگر قاضى منصوب جانشين خود را به استناد اذن خاص از امام برگزيده است، نيابت باطل نمى‌شود و اگر گزينش جانشين مستند به قرينه بوده است نيابت باطل مى‌شود(3)( --> قضاوت).

استخوان

استخوان: از اجزاء معروف بدن.

از آن در بابهاى طهارت، نكاح، قصاص و ديات سخن رفته است.

طهارت:تكّه جدا شده از مردار كه مانند استخوان روح و حيات ندارد، پاك است، مگرآنكه‌استخوان‌حيوان نجس العين مانند سگ باشد.(1)به قول مشهور، تماس با عضو استخوان دار جدا شده از بدن انسان ـ اعم از زنده و مرده ـ پيش از غسل آن عضو يا غسل ميّت، موجب غسل مسّ ميّت( --> غسل مسّ ميّت)مى‌شود.(2)وجوب غسل در صورت تماس با استخوان جدا شده از انسان مرده پيش از غسل، يا استخوان جدا شده، از انسان زنده اختلافى است.(3)

واجب است عضو استخوان دار جدا شده از ميّت، پس از غسل، در پارچه‌اى پيچيده و دفن شود. اگر عضو جدا شده استخوان قسمت سينه نباشد، نماز خواندن بر آن واجب نيست. تصريح برخى فقها و ظاهر كلمات برخى ديگر، الحاق استخوان بدون گوشت به استخوان همراه با گوشت در حكم ياد شده است.(4)استنجاء( --> استنجاء)به استخوان جايز نيست.(5)

نكاح:شكستن استخوان عقيقه( --> عقيقه)مكروه است.(6)

قصاص:در مواردى كه قصاص موجب تغرير مى‌شود (مواردى كه در صورت

• (1)جواهر الكلام 5/ 319
• (2)340
• (2)40/47
• (3)342
• (3)65 ـ 67.
• (4)4/ 104 ـ 107
• (5)2/ 48
• (6)31/ 271 ؛ الحدائق الناضرة 25/ 65