علمها عند اللّه. «خدا آگاه به قيامت است».

«قاموس قرآن» واژۀ مذكور را در مادّۀ «حفو»[*]آورده است و مى‌گويد: «احفاء» به معنى «مبالغه در سؤال يا مبالغه در دانستن حال شخص» است و نيز از قول «طبرسى» مى‌نويسد: «حفىّ‌» به معنى «عالم» است، يعنى شخص آن‌قدر سؤال مى‌كند تا آگاه شود[**].

واژۀ «حفىّ‌» علاوه بر معانى فوق، به معنى «بسيار نوازش‌كننده و مهربان» نيز آمده است كه اين خود نوعى مبالغه در اكرام و نيكويى كردن است، همچنان كه در آيۀ 47 سورۀ مريم مى‌خوانيم:

قٰالَ سَلاٰمٌ عَلَيْكَ سَأَسْتَغْفِرُ لَكَ رَبِّي إِنَّهُ كٰانَ بِي حَفِيًّا. «(ابراهيم) گفت سلام بر تو! من به زودى برايت از پروردگارم تقاضاى عفو مى‌كنم چرا كه او نسبت به من مهربان است».

و به همين مناسبت «راغب» نيز در مفردات مى‌گويد: اصل اين معنى (مهربانى)، از:

«احفيت الدّابّة» است كه معنى جمله مى‌شود: «در مهربانى به آن حيوان مبالغه كردم[***].

(ج 42/7، با اقتباس از منابع ذكر شده)

ح ق ب

حقب: (كهف/ 60.)[****]

بر وزن «عنق»، جمع آن «حقاب و أحقاب» به معنى «زمان و مدت طولانى» (روزگار دراز) است و بعضى آن را به «هشتاد سال» تفسير كرده‌اند.

آيه مورد بحث از ماجراى موسى و خضر، يا به تعبير ديگر عالم و دانشمند زمانش سخن

[*]«حفو» و «حفى» در دو مصدر: حفاوة و حفاية هر دو آمده است.

[**] قاموس قرآن، ماده «حفو».

[***] مفردات، راغب، مادّۀ «حفى».

[****]وَ إِذْ قٰالَ مُوسىٰ لِفَتٰاهُ لاٰ أَبْرَحُ حَتّٰى أَبْلُغَ مَجْمَعَ اَلْبَحْرَيْنِ أَوْ أَمْضِيَ حُقُباً.كهف/ 60.