(3328- 3316)

فرموده است: فان اقل، يقولوا: حرص على الملك، و ان اسكت، يقولوا: جزع من الموت‌

اين عبارت امام (ع) شكايتى است از بد زبانى و فكرهاى باطلى كه در حق آن حضرت روا مى‌داشتند و بر زبان جارى مى‌ساختند، و اشاره به اين است كه چه طالب خلافت بود و چه از خلافت كناره‌گيرى مى‌كرد از سخن مردم و نسبت دادن چيزى به او در امان نبود. اگر براى به دست آوردن خلافت قيام مى‌كرد او را به آزمندى و دنيا خواهى متهّم مى‌كردند و اگر از طلب خلافت باز مى‌ايستاد او را به خوارى و ترس از مرگ نسبت مى‌دادند. زبان مردم و افكارشان حريص به اين گونه امور است كه در مناقشات، بعضى در حق بعضى روا مى‌دارند.

(3344- 3329)

فرموده است: هيهات بعد اللّتيّا و الّتى و اللّه لابن ابى طالب انس بالموت من الطّفل بثدى امّه.

عبارت على (ع) براى تكذيب ذهنيّتهايى است كه سكوت آن حضرت را حمل بر ناتوانيش مى‌كردند، يعنى آنچه آنها مى‌گويند از من بدور است.

دو واژه «اللّتيّا» و «التّى» ضرب المثل است و كنايه از مصيبتهاى بزرگ و كوچك مى‌باشد. اصل آن اين است كه: مردى با زنى كوتاه قد و كم سنّ و بد خلق ازدواج كرد و از جانب وى دچار سختيهاى فراوان شد، ناگزير او را طلاق داد و با زنى بلند قد ازدواج كرد و از ناحيه او دو چندان زن اوّل دشوارى ديد. بناچار او را هم طلاق داد و گفت: بعد اللّتيّا و الّتى، «هرگز ازدواج نمى‌كنم.» اين جمله براى گرفتاريهاى بزرگ و كوچك ضرب المثل شده است.

مقصود امام (ع) از اين جمله اين است كه پس از دچار شدن به گرفتاريهاى بزرگ و كوچك مرا به ترس از مرگ نسبت مى‌دهند. چه قدر دور است از من چيزهايى كه مى‌گويند؟ سپس امام (ع) با سوگند ادّعاى آنها را مبنى بر ترس حضرت از مرگ مؤكّداً تكذيب مى‌كند و مى‌فرمايد من با مرگ مأنوس ترم تا طفل به پستان‌