مسائل ضمانت

الف - ضمانت عقدي :

"ضمانت عقدي" ضمانتي است كه با عقد و قرارداد خاصي حاصل مي‌شود، به اين صورت كه شخص ثالثي پرداخت بدهي فرد معيني را در روز معين به عهده بگيرد. به كسي كه عهده دار پرداخت بدهي بدهكار شده "ضامن"مي گويند.

مساله 2347- در ضمانت عقدي صيغه خاصي شرط نيست، و همين كه ضامن مقصود خود را بفهماند و طلبكاربپذيرد كافي است، و راضي بودن بدهكار شرط نيست .

مساله 2348- در ضامن و طلبكار "عقل"، "بلوغ"، "اختيار" و "سفيه نبودن" شرط است، همچنين طلبكار نبايد به واسطه ورشكستگي توسط حاكم شرع از تصرف در اموالش منع شده باشد. ولي اين شرطها در بدهكار نيست، پس اگركسي ضامن شود كه بدهي بچه يا ديوانه و يا سفيه را بپردازد و طلبكار هم قبول كند ضمانت او صحيح است .

مساله 2349- ضمانت بايد بدون قيد و شرط باشد، پس اگر اصل ضمانت معلق بر شرطي شود صحت ضمانت محل اشكال است . همچنين اگر اصل ضمانت بدون شرط باشد ولي پرداختن بدهي را مشروط به نپرداختن بدهكار نمايد - مثلا بگويد اگر بدهكار قرض تو را نداد من مي‌دهم - ثبوت ضمانت محل اشكال است .

مساله 2350- كسي كه انسان قصد ضمانت او را دارد بايد پيش از قرارداد ضمانت بدهكار باشد، پس كسي كه مي‌خواهد وام بگيرد تا هنگامي كه وام نگرفته و بدهكار نشده صحت ضمانت از او محل اشكال است .

مساله 2351- در صورتي ضمانت ثابت مي‌شود كه طلبكار و بدهكار و جنس بدهي معين باشند، پس اگر چند طلبكاريا چند بدهكار و يا چند بدهي وجود داشته باشد، بايد شخص طلبكار و بدهكار و بدهي معين شود.

مساله 2352- اگر طلبكار طلب خود را به ضامن ببخشد ضامن نمي تواند از بدهكار چيزي