دارد، و "علس" كه شبيه گندم است و نيز زكات "برنج"، "ذرت" و "ساير حبوبات" مطابق شرايط و نصاب "گندم و جو" پرداخت شود، بلكه شايد بتوان گفت موضوع زكات وسيع تر از موارد مذكوره مي‌باشد و حاكم اسلامي با در نظر گرفتن كمبودهاي اقتصادي و نيز ثروت و درآمد عمومي، برحسب نياز زكات را در اموال مردم قرار مي‌دهد و در نتيجه مالياتها به عنوان زكات واجب دريافت مي‌شود.

نيت زكات :

مساله 1749- در پرداخت زكات نيت لازم است، و از آنجا كه يك واجب عبادي است زكات دهنده بايد با قصد قربت و انجام فرمان خداوند آن را پرداخت نمايد.

مساله 1750- زكات دهنده بايد هنگام نيت نوع آن را كه "زكات مال" است يا "زكات فطره" معلوم كند، ولي اگر مثلازكات گندم و جو بر او واجب باشد لازم نيست معين كند كه زكات گندم را مي‌پردازد يا زكات جو را.

مساله 1751- كسي كه وكيل در پرداخت زكات ديگري شده، همين كه به قصد نيابت از آن شخص زكات را پرداخت كند كافي است، به شرط آنكه مالك نيز قلبا به نيت خود باقي باشد.

مساله 1752- اگر مالك يا وكيل او بدون قصد قربت زكات را به فقير بدهد و پيش از آنكه آن مال از بين برود شخص مالك نيت زكات نمايد كفايت مي‌كند.

مساله 1753- اگر مالك از پرداختن زكات امتناع نمايد و اجبار او نيز بر اداي آن ممكن نباشد، حاكم شرع هنگام برداشتن زكات از مال او قصد زكات نمايد تا بر ذمه او چيزي باقي نماند.

شرايط واجب شدن زكات :

مساله 1754- شرايط زكات دو نوع است :

الف - "شرايط عمومي" كه مربوط به تمام موارد زكات مي‌باشد و عبارت است از:

1 - "مالك بودن" نسبت به مورد زكات، كه در مورد "غلات اربعه" بايد هنگام تعلق زكات مالك آنها باشد و در مورد"انعام ثلاثه" و نيز "نقدين" بايد يازده ماه مالك آنها باشد.

2 و 3 و 4 - صاحب مال "بالغ"، "عاقل" و "آزاد" باشد، پس كسي كه هنگام تعلق زكات يا - در مواردي كه سال معتبراست - در تمام سال بالغ يا عاقل و يا آزاد نباشد زكات بر او واجب نيست .

5 - قدرت تصرف در مال خود را داشته باشد، پس كسي كه مالش را غصب كرده اند و نمي تواند در