اما چنانكه گفته شده راوي اين كتاب تنها ابان است كه علماي رجال او را ضعيف شمرده اند. نقطه نظرات علماي رجال درباره وي اين گونه است :

- مرحوم شيخ طوسي در كتاب رجال خويش مي‌نويسد: "ابان بن ابي عياش فيروز، تابعي و ضعيف است ." [1] مرحوم شيخ مفيد در آخر كتاب تصحيح الاعتقاد مي‌گويد: "گرچه پاره اي از مطالب حديث [كتاب ] سليم بن قيس كه به روايت ابان بن ابي عياش نقل شده است درست است، اما اكثر آن قابل اعتماد نيست . در آن كتاب تخليط و تدليس صورت گرفته و مطالب صحيح و غيرصحيح با هم درآميخته است، و شخص متدين سزاوار است از عمل به تمام آنچه در آن آمده اجتناب كرده و به همه مطالب آن اعتماد نكند." [2]

- ابن غضائري در رجال خود مي‌نويسد:

"كتاب سليم بن قيس بي ترديد جعلي است و در نوشته هاي كتاب دلايلي وجود دارد كه مدعاي ما را اثبات مي‌كند، از جمله اينكه گفته است : محمد بن ابي بكر پدرش را به هنگام مرگ موعظه مي‌كرد. و ديگر اينكه گفته است : ائمه (ع) سيزده نفر هستند و..." [3]

غرض ابن غضائري اين است كه محمد بن ابي بكر در حجة الوداع به دنيا آمد و مدت خلافت پدرش دو سال و چند ماه بيشتر نبود و در نتيجه محمد به هنگام فوت پدرش كودكي خردسال بيشتر نبوده و معقول نيست كه در چنين سني پدرش را موعظه كرده باشد.

- اما مرحوم شهيد ثاني در پاسخ به ابن غضائري در دفاع از كتاب سليم بن قيس فرموده است :

"آنچه من در نسخه كتاب سليم مشاهده كرده ام اين است كه عبدالله فرزند عمر (خليفه دوم) به هنگام فوت پدرش (عمر) وي را موعظه مي‌كرده است ; و ديگر اينكه گفته است : ائمه از فرزندان اسماعيل سيزده نفر هستند و آنان رسول الله 6 و ائمه دوازده گانه (ع) هستند. پس اشكالي در اين تعبير نيست ."

اينها سخنان علماي رجال درباره اين كتاب بود، در هر صورت اعتماد بر اين كتاب در اثبات حكم شرعي مشكل است مگر اينكه صرفا براي تأييد به آن استناد شود. و در اينجا نكته اي است شايان توجه .

---