پول

تا زماني كه زندگي اجتماعي بشر توسعه نيافته و تقسيم كار و تخصص و ارتباطات در ميان نبود، حوايج افراد در سطح پاييني قرار داشت و به آساني با مبادله كالا به كالا (كالايي توليد شده با كالايي ديگر) نيازها برطرف مي‌شد. اما رفته رفته با تكامل صنايع و توسعه اقتصادي و تنوع كالا و ازدياد روابط، ديگر مبادله ساده ممكن نبود و معاملات با مشكلات زيادي مواجه شد. لذا به ناچار پول به عنوان وسيله مبادله و قيمت گذاري كالا تعيين شد. اين اقدام اگرچه مشكلات زيادي را حل كرد، اما اشكالات تازه اي را نيز به وجود آورد. يكي از اين اشكالات آن بود كه پول به تدريج نقش اوليه خود را از دست داد و از حالت وسيله بودن خارج شد و مستقلا موضوع معامله قرار گرفت . به اين ترتيب اشخاص از پول به عنوان راهي براي كسب درآمد آن هم به طور مطمئن تر از توليد و كار و كوشش و بدون انجام تلاشي يا تحمل خطري احتمالي استفاده كردند و با قرض دادن به اشخاص و مطالبه سود ثابت روز به روز بر ثروت خود افزودند; هر چند به قيمت نابود كردن عده اي ديگر تمام شد. با اين عمل به تدريج رباخواري شكل جديدي پيدا كرد و معادلات اقتصادي با اين وسيله به هم خورد. اين عمل وضع جامعه را به هم زد و موجب فاصله بيشتر طبقات اجتماعي گرديد.

بدون شك پول نقش بسيار مهمي در آسان كردن روابط اقتصادي دارد و معامله كردن با آن اشكالي ندارد. هم مي‌توان پول را در مقابل كالا پرداخت و هم با آن مبادلات ارزي داشت و هم آن را با پرهيز از ربا خريد و فروش كرد; اما در جايي كه پول در شكل گسترده تري به رباخواري و بهره كشي دامن مي‌زند، خطرناك و عامل مفاسد اقتصادي و اجتماعي مي‌گردد و معنويت جامعه با سودپرستي و تراكم ثروت تهديد مي‌شود.