دراز باشد، اسير و برده آنهاست . امام علي (ع) مي‌فرمايد: "احسن الي من شئت و كن اميره، استغن عمن شئت و كن نظيره ، احتج الي من شئت و كن اسيره"[1] "هر كه را مي‌خواهي مورد نيكي و احسان خود قرار ده، فرمانرواي او خواهي گشت . از هر كس كه مي‌خواهي بي نياز شو، با او برابر خواهي شد; و محتاج هر كه مي‌خواهي شو، اسير او خواهي بود."

ثانيا: عدالت كليد حل مسائل و موجب رشد و تعالي جامعه است . در جامعه نامتعادل، استعدادها از بين مي‌رود. خداوند دوست ندارد امكانات اقتصادي در انحصار گروه و جمع خاصي باشد و ثروت فقط در ميان ثروتمندان دست به دست بگردد: (كي لا يكون دولة بين الاغنيآء منكم ).[2] اگر ثروتها در دست يك گروه دست به دست بگردد، سبب رانت خواري و ايجاد انحصار خواهد شد; و اقتصاد بيمار و نامتعادلي را بر جامعه تحميل مي‌كند و جلوي رشد اقتصادي و اجتماعي را مي‌گيرد.

مقررات اقتصادي

انسان براي بقا و حيات خود به چيزهايي از قبيل غذا، لباس و مسكن كه وسايل معاش ناميده مي‌شوند نياز دارد. هر كس به تناسب رشد فكري، جسمي و اجتماعي خود سعي مي‌كند تا نيازمنديهاي خود را از راههايي هر چه سهل تر با كميت بيشتر و كيفيتي بهتر تأمين نمايد; كه باعث پيدايش توليد، توزيع و مبادله مي‌شود.

از آنجايي كه انسان موجودي اجتماعي است و به روابط اجتماعي نيازمند است و روابط اجتماعي به طور طبيعي تضاد منافع را به دنبال دارد، بايد براي رفع تضاد منافع، جامعه قانونمند شود و رفتارها متناسب با روابط اجتماعي سامان داده شود. بايد حدود آزادي و فعاليت هاي اقتصادي افراد و حدود دخالت حكومت روشن گردد. چگونگي پيدايش مالكيت، نقش پول، كار و سرمايه و... تبيين شود و چارچوبها مشخص گردد.

---