و از كسالت و سستي و رخوت بيرون مي‌سازد. از سوي ديگر اگر اين نيرو مهار نشود و در جهت صحيح به كار گرفته نشود، سر از انتقام جويي، كينه و اختلاف درمي آورد. از امام باقر(ع) نقل شده است : "غضب شعله اي است از شيطان كه در قلب آدمي افروخته مي‌گردد."[1]

بايد با خشمي كه براي منافع دنيا و در جهت خودكامگي باشد مبارزه كرد. بر ضعيفان و درماندگان خشمناك نشد; چون چنين غضبي ايمان را نابود مي‌كند و دوستي ها را تباه مي‌سازد. امام صادق (ع) از رسول خدا6 نقل مي‌كند كه آن حضرت فرمود: "الغضب يفسد الايمان كما يفسد الخل العسل"[2] "غضب ايمان را تباه مي‌سازد، چنان كه سركه عسل را تباه مي‌كند." چه بسيار حق كشي ها، جنايت ها و خيانت ها كه منشاء آنها غضب بوده است . بي جهت نيست كه كظم غيظ و فرو بردن خشم از صفات بسيار خوب به حساب آمده و متقين را با آن صفت توصيف كرده اند. (و سارعوا الي مغفرة من ربكم و جنة عرضها السموات و الارض أعدت للمتقين ‌ الذين ينفقون في السراء و الضراء و الكاظمين الغيظ و العافين عن الناس والله يحب المحسنين )[3] "شتاب كنيد به سوي آمرزش پروردگارتان و بهشتي كه وسعت آن آسمانها و زمين است و براي تقواپيشگان آماده شده، همانها كه در توانگري و تنگدستي انفاق مي‌كنند و خشم خود را فرو مي‌نشانند و از مردم در مي‌گذرند، و خداوند دوستدار نيكوكاران است ." نقل شده است : "روزي كنيز امام زين العابدين (ع) آب مي‌ريخت تا آن حضرت وضو بگيرد، در همين حال ظرف آب از دست كنيز روي صورت امام افتاد و صورت ايشان را مجروح كرد. امام سر خود را بالا كرد و نگاهي به او انداخت . كنيز فورا اين آيه را خواند: (والكاظمين الغيظ)، و بدين وسيله از آن حضرت خواست خطاي او را ناديده بگيرد; حضرت بدون هيچ ناراحتي فرمود: من هم خشم خود را فرو بردم . كنيز گفت : (والعافين عن الناس )، و

---