جيره‌خوار، و ملك جهان در نظر همّت والايش خرده عطائيست بسى كم‌قدر و بى‌اعتبار، مالك و رضوانش دو خادم فرمان بردار، جبرئيل و ميكائيل به منصب ركاب‌داريش در افتخار، جبين آدم افروخته نور انورش بود كه مسجود ملائكه هفت آسمان شد، و شفاعت اسم اقدسش بود كه نوح را در غرقاب اضطراب كشتيبان شد، كشتى نوح تا التجا به دولت سرايش نياورد بر جوديش قرار ندادند، و ابراهيم خليل تا پناه به نام جليلش نبرد خطاب‌ يا نارُ كُونِي‌ به آتش نفرستادند، اگر يعقوبست به بوى پيراهن محبّت او بيناست، و اگر يوسف است به شفاعت او از حبس رهائى يافته متمكّن بر سرير كَذلِكَ مَكَّنَّا ست، موسى كليم كه خطيب طور مناجات است به منصب عصاداريش ممتاز، و روح اللَّه با همه تعظيم به سپهسالارى عسكر فرزند سعادتمندش سرافراز، سليمان به دعاى‌ رَبِّ هَبْ لِي‌ با صد زارى منصب مهرداريش از خدا خواسته، هر پيغمبرى بهر روشناسى آن درگاه چهره به نور تولّايش بر آراسته، زهى باريافته سرادق لو كشف كه بى‌حجاب و نقاب در مقام‌

لم اكن لاعبد ربّا لم اره‌

مشغول عرض نياز است، و حبّذا باب مدينه علم كه بى‌واسطه ملك و كتاب درهاى وحى بر خاطر حقيقت بينش باز است، به ته جرعه جام محبّتش انبيا در شورند، و به ريزه خاك انعامش عالميان معمورند؛ مسبّحان ملأ اعلى، تسبيح ازو آموخته‌اند، و قدسيان ملكوت سما، آيين عبادت ازو اندوخته‌اند؛ عندليب فصاحت، واله گلرخان گلشن ضمير الهام‌پذيرش، و طاير سماحت پيوسته بر شاخسار كف عديم النّظيرش، ابر نيسانى بوصف سخايش رطب اللّسان گرديده كه پيوسته گهربار است، و قلزم به امّيد عطايش كف خويش گسترده در مقام عرض احتياج و اضطرار است؛ شهسوارى كه چون قدم در ميدان شجاعت نهادى جانهاى مشركان وداع گفتى و سرها فراق بدنها جستى، و چون صدا به تكبير حرب بركشيدى مرغ جانها از آشيان بدنها رميدى؛ از جويبار آبدار ذو الفقار دوست و دشمن را نصيب: دوستان را رو تازه كردن، دشمنان را دست از لوث جان شستن، نفاع ميغش را بر زمين و آسمان منّت: پشت زمين را از بار رخسار سبك كردن، گوش فلك را از ناخوش آواز مشركان رهانيدن، معراج قريش در رفعت بسى از عرش بالاتر- اعنى دوش رسول- مهد استراحتش در عزت رهى‌