اداى امانت به صاحبش، چه نيكوكار باشد و چه بدكار

و وفاى به عهد چه براى نيكوكار باشد و يا براى بدكار

و نيكى به پدر و مادر، چه نيكوكار باشند و چه بدكار.[1]

هر آن‌کس می‌خواهی باش، ولی بدان عذری در این‌ها نداری و باید به آن پایبند باشی.

منظور از یاد خدا بودن

امام صادق 7: مَا ابْتُلِيَ الْمُؤْمِنُ بِشَيْ‌ءٍ أَشَدَّ عَلَيْهِ مِنْ خِصَالٍ ثَلَاثٍ يُحْرَمُهَا قِيلَ وَ مَا هُنَّ قَالَ الْمُوَاسَاةُ فِي ذَاتِ يَدِهِ بِاللَّهِ وَ الْإِنْصَافُ مِنْ نَفْسِهِ وَ ذِكْرُ اللَّهِ كَثِيراً أَمَا إِنِّي لَا أَقُولُ لَكُمْ سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ وَ لَكِنَّ ذِكْرَ اللَّهِ عِنْدَ مَا أَحَلَّ لَهُ وَ ذِكْرَ اللَّهِ عِنْدَ مَا حَرَّمَ عَلَيْهِ؛ محروميت از سه چيز سخت‌ترین ابتلاى مؤمن است عرض شد: آن سه چيز چيست؟ فرمود:

درراه خدا با آنچه در دست دارد با ديگران همدردى كردن و درباره خويشتن انصاف دادن و زياد به یاد خداى بودن

مقصود از اين گفتار نه اين است كه شما ذکر سبحان اللَّه و الحمد للَّه و لا اله الا اللَّه و اللَّه اكبر را زياد تكرار كنيد

بلكه مقصودم به ياد خدا بودن است در آنچه براى او حلال کرده و به یاد داشتن خدا در آنچه بر او حرام کرده است.[2]

یاد خدا تنها به زبان نیست. به عمل و رفتار ما نیز هست. چه‌بسا بر زبان ساده و سهل باشد ولی در عمل بر ما سخت آید.

ذکرگفتن آسان است و خرجی ندارد ولی کمک به دیگران، انفاق، گذشت، صله رحم، خوش رفتاری، مهمانی دادن... در عمل است.

[1]. همان، ح ۳۵۸.

[2]. همان، ح ۳۷۰.