اسم الکتاب : روضة الأنوار عباسى (در اخلاق و شيوه كشوردارى) المؤلف : محقق سبزوارى الجزء : 1 صفحة : 772
كند و داعى به سخط خدا باشد. و مالى كه عمّال تو جمع مىكنند و
انفاقى كه مىكنند، به آن عالم باش. چيزى از حرام جمع مكن و به طريق اسراف صرف
مكن.
و بسيار كن مجالست با علما و مشاورت و مخالطت با ايشان. و بوده باشد
هواى تو و ميل طبع تو در اتباع سنن و اقامت آن و اختيار مكارم و معالى امور. و
بوده باشد گراميتر همنشينان و مخصوصان تو كسى كه اگر در تو عيبى بيند، هيبت تو او
را منع نكند از آنكه اعلام كند تو را از آن عيب در آشكار و پنهان، و اظهار كند به
تو هرچيزى را كه در آن نقصى باشد كه جماعت چنين ناصحترين دوستان و اعوان تواند.
و نظر كن و مقرّرساز از جهت عمّال [194 آ] و نويسندگان از جهت هريك
وقتى در هرروز كه در آن وقت نزد تو آيند با نوشتهها و مؤامرات و آنچه نزد ايشان
است از حوايج و مطالب عمّال و امور نواحى و رعايا؛ و در آن حال كه اين امور را بر
تو عرض مىكنند و ايراد مىنمايند، فارغساز گوش و چشم و فهم و عقل خود را، و
مكرّر در آن نظر كن و تدبّر و تفكّر بهجاى آر. هرچه موافق حقّ و حزم بوده باشد،
امضا كن و در آن با خداى استخاره كن و هرچه مخالف آن باشد، صرف كن به تثبّت و
توقّف و سؤال و تفتيش.
و منّت مگذار بر رعيّت خود و نه بر ديگرى به احسانى كه به ايشان كنى،
و در مپذير از هيچيك از ايشان، الّا وفا و استقامت و عون در امور مخدوم و
ولىّنعمت. و معروف و احسان را به ازاى اين به عمل آور، و اين مكتوب را نيك بفهم و
در آن بسيار نظر كن و به آن عمل كن، و در جميع امور از خداى عز و جلّ طلب يارى كن
و استخاره كن. به درستى كه خداى عز و جلّ با صلاح و اهل صلاح است. و بگردان
عظيمترين سيرت خود و افضل رعيّت خود آنچه باعث رضاى خدا باشد و باعث نظام دين گردد
و باعث عزّت و تمكين اهل دين شود و جهت ملّت عدل و صلاح باشد.[1]
[1] - بوسورث در مقالهاى رساله طاهر را تفسير كرده
است. نك:
C. E. Bosworth,» An early arabic
mirror for princes: Tahir dhu L'Yaminin's epistle to his son Abdollah) 602/
128(«, JNES XXIX 0791, P. 52- 14.
به نقل از: خواجه نظام الملك، ص
83، پانوشت شماره 13.
اسم الکتاب : روضة الأنوار عباسى (در اخلاق و شيوه كشوردارى) المؤلف : محقق سبزوارى الجزء : 1 صفحة : 772