در آمد

رساله «آئينه شاهى» ترجمه‌اى است همراه با تلخيص از رساله ديگر فيض با نام «ضياء القلب» كه به زبان عربى نگاشته بوده است.

اهميت اين رساله اشتمال آن بر مباحثى است درباره شناخت انسان و ارتباط وى با شرع و عرف (سلطنت). او با يك تحليل عقلانى- روانى كوشيده تا قواى مختلفى را كه بر انسان حكم مى‌رانند شناسانده، تضادهاى آنان را مطرح كرده و تقدم و تأخر هر يك از اين قوا را بيان كند، اين قوا عبارتند از:

عقل، شرع، طبع، عادت و عرف. اين عرف در وقت استيلاء همان سلطنت است. فيض در دوازده فصل مباحث خود را در شناساندن اين قوا و ارتباط آنها با يكديگر مطرح كرده است. از اينرو اين متن بايد يكى از رساله‌هايى باشد كه در كار شناخت انديشه سياسى شيعه بكار مى‌آيد.

تا آنجا كه ما اطلاع داريم رساله «ضياء القلب» يكبار در يكى از مجموعه رسائل فيض سال 1311 قمرى به چاپ رسيده، «آئينه شاهى» نيز به نوشته مشكوة يكبار در شيراز همراه با الفت نامه بسال 1320 شمسى چاپ شده است.

در چاپ فعلى دو نسخه مورد استفاده ما بوده است يكى از آنها در كتابخانه آية اللّه نجفى است كه در مجموعه شماره 82 آمده و ديگرى نسخه‌اى است كه در مدرسه حجازيها در قم تحت بشماره 1491 ملاحظه كرديم، نسخه اول اصل قرار