آغاز/ بسمله و به ثقتى، طريقة استعلام تقويم الشمس بالاسطرلاب
على ما ذكر المحقق الطوسى.
انجام/ عن طبع وقّاد
و ذهن نقّاد.
ن. خ
7371/ 1/
نستعليق، محمّد يوسف بن محمّد حسين طالقانى، 1057 (از روى نسخه اصل، كتابت شده)،
مجموعه ش (3) 2092، دانشگاه تهران 717/ 8.
[53]
طوطىنامه
(فارسى/
ادبيات) مثنوى عرفانى است كه به شيوه و بحر مثنوى معنوى تأليف شده و همچون داستان
شاه و طوطى مثنوى، انسان را به آن طوطى تشبيه كرده كه براى رسيدن به كمال به دنيا
فرستاده شده و مانند مثنوى مولوى داستانها و حكايات و تمثيل در ميان داستان اصلى
آورده شده است. آقاى سيد على آل داود در مقالهاى با عنوان «طوطىنامه منسوب به
شيخ بهايى، تصحيح يك اشتباه» به تفصيل به بحث درباره مؤلّف اين اثر پرداخته و ثابت
كرده كه اين اثر بخش كوتاهى از مثنوى طاقديس سروده حاج ملّا احمد نراقى است.[1]
آقاى على صدرايى خويى در مقالهاى كه با عنوان نويافتههايى درباره شيخ بهايى
نوشته اين مطلب را تأييد كرده و به اين نكته اشاره كرده كه طوطىنامه، همان بخش
اوّل مثنوى طاقديس ملّا احمد نراقى است كه كاتب نسخه، تخلّص نراقى را كه صفايى
بوده در كتابت به بهايى تحريف نموده است. علاوهبراين در اين مثنوى به صراحت آمده
است كه:
گو مبارك
بىدليلى كز «نراق»
مركب ما را
كشد سوى عراق
. اين بيت
صراحت بر اين دارد كه سراينده در نراق بوده است، نتيجه كلام اينكه انتساب
طوطىنامه به شيخ بهايى اساسى ندارد و اين مثنوى همان بخش اوّل طاقديس است كه