نسخه حاضر

نسخه‌اى كه در صدد تحقيق آن برآمده‌ايم رساله‌اى است كه مرحوم آرانى در باره مشروعيت يا عدم مشروعيت فروختن عين موقوفه نوشته وآن را به صورت سؤال و جواب مورد بحث و بررسى قرار داده است.

اين نسخه- چنان كه اشاره شد- در آخر كتاب نفائس المسائل بوده و داراى 35 صفحه است (از ص 540 تا 574) و ابعاد هرصفحه 5/ 17* 5/ 21 سانتيمتر مى‌باشد.

از خط خوردگى‌هاى نسخه و تصحيحات فراوان و همچنين از تاريخ فراغت از كتابت آن (11 ربيع الاول 1282) و نيز از تاريخ تقريظ مرحوم ملا محمد حسين اردكانى، به دست مى آيد كه اين نسخه بايد به خط خود مرحوم مؤلف باشد.

اين رساله پژوهشى فقهى در باره فروش وقف است و سير اجمالى در اين رساله نشان مى‌دهد كه به انبوهى از سخنان فقها در ابواب مختلف فقه استدلال شده و همچنين روايات متعددى مورد بحث و بررسى قرار گرفته است.

چه بسا در ابتدا تصوّر شود قدرى در استدلال مبالغه صورت گرفته است اما با بررسى دقيق به اين نتيجه مى‌رسيم كه مسأله فروش وقف از مسائل دشوار فقه است. اين مسأله نزد فقها مورد اختلاف بوده واقوال آنان در اين مسأله پيچيده و گوناگون است؛ حتى بعضى از فقها در ابواب مختلف، نظرهاى متفاوتى در زمينه فروش وقف داده‌اند به طورى كه مشكل مى‌توان يك قول شفاف را به يك فقيه نسبت داد.

با رسيدن به اين حقيقت، معلوم مى‌شود كه چرا مؤلف اين رساله، در حلّ اين مسأله و توضيح و پاسخ به هفت سؤال آن، مجبور شده بيش از هفتاد صفحه بنويسد و