متن حاضر، رساله جهاديه قائم مقام فراهانى است. از خاندان فراهانى دو نفر به نوشتن رساله جهاديه پرداخته‌اند[1]: نخست، سيد الوزراء عيسى بن محمد حسين‌[2]، معروف به ميرزا بزرگ‌[3]، متوفاى سال 1238 كه دو رساله جهاديه به رشته تحرير در آورده است:

جهاديه كبرى و جهاديه صغرى. جهاديه كبراى او به نام «أحكام الجهاد وأسباب الرشاد» به زبان فارسى نوشته شده و داراى مقدمه و هشت باب (به عدد ابواب بهشت) و يك خاتمه است. اين كتاب را آقا بزرگ در الذريعه، ج 1، ص 296 و ج 5، ص 297 ذكر نموده است.

جهاديه صغرى هم به زبان فارسى بوده و در ايام جهاد ايرانيان با روس در عصر سيد محمد مجاهد (1180- 1242 ه) به رشته تحرير در آورده، چنان كه در الذريعه، ج 1، ص 296 گفته شده است.

ايشان كتاب‌هاى ديگرى هم داشته از جمله: اثبات نبوت خاصه به زبان فارسى كه در الذريعه، ج 1، ص 101 معرفى شده است.

دومين شخصيت از اين خاندان ميرزا ابوالقاسم فرزند ميرزا عيسى فراهانى مشهور به قائم مقام است‌[4]، زيرا وزير فتحعلى شاه قاجار و جانشين پدرش ميرزا عيسى بوده، چنان كه اعيان الشيعه، ج 2، ص 281 گفته است.

[1]. البته مقصود اين است كه دو نفر اقدام به تصنيف در احكام جهاد نموده‌اند، اما در

ذريعه، ج 5، ص 297، آمده است كه: ميرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانى فرزند سيد الوزراء، ميرزا عيسى قائم مقام، رساله جهاديه سيد محمد مجاهد فرزند سيد على صاحب رياض را كتابت كرده است.

[2]. الذريعه، ج 2، ص 393.

[3]. در بعضى از تراجم او را به عنوان« ميرزا كوچك» ياد كرده‌اند چنان كه در الذريعه، ج 2، ص 393 آمده است.

[4]. در بعضى از تراجم پدر او را نيز به عنوان قائم مقام ياد مى‌كنند. نگاه كنيد به الذريعه، ج 1، ص 101 و 296.