اسم الکتاب : اللباب (شرح فارسی بر خلاصه الحساب شيخ بهائى) المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 69
ضرب محاذات
طرز نوشتن آن
باين كيفيّت است كه مضروب فيه را بالا نوشته بطوريكه آحاد بطرف راست و عشرات در
سمت چپ آن و مآت در سمت چپ عشرات واقع شود سپس مضروب را در زير مضروب فيه بطوريكه
آحادش زير آحاد مضروب فيه و عشراتش در زير عشرات آن و مآتش در زير مآت قرار گيرد
چنانچه ديده مىشود.
طريق عمل
پس از جانب چپ
شروع مىكنيم ابتداء عدد «2» را در «4» ضرب كرده حاصلش را كه «8» باشد بالاى آندو
بطوريكه با آنها محاذى باشد قرار مىدهيم.
سپس «2» را در
«1» ضرب كرده حاصل را بالاى «1» بمحاذات آن قرار مىدهيم پس حاصل ضرب «82» مىشود
سپس اين حاصل را يكمرتبه بطرف چپ برده آنگاه عدد «1» را از مضروب در «4» از مضروب
فيه ضرب مىكنيم حاصل را در بالاى «82» بطورى مىنويسيم كه «4» محاذى با «4» باشد.
بعد «1» را در
«1» ضرب كرده حاصل آنرا در سمت راست «4» قرار داده بطوريكه محاذى عدد «1» واقع شود
سپس از مضروب فيه عدد «8» آن را در «21» از مضروب ضرب كرده حاصلش را كه «168» باشد
طورى قرار مىدهيم كه «8» محاذى «8» باشد و «6» محاذى «1» و «1» محاذى «2» قرار
گيرد سپس اين سه ستون يعنى 82 و 41 و 168 را باهم جمع كرده حاصل آن كه «8778» باشد
در فوق يكمرتبه بسمت چپ رفته قرار مىدهيم.
بعد عدد «3» از
مضروب را در مراتب مضروب فيه ضرب كرده حاصل آنرا در
اسم الکتاب : اللباب (شرح فارسی بر خلاصه الحساب شيخ بهائى) المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 69