اسم الکتاب : اللباب (شرح فارسی بر خلاصه الحساب شيخ بهائى) المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 165
ترجمه:
فصل اوّل در
بيان مساحت سطوح مستقيم الاضلاع
امّا مثلّث:
پس براى تحصيل
مساحت مثلّث قائم الزّاويه بايد يكى از دو ضلعى كه بآن محيط هستند در نصف ديگرى
ضرب نمائى و در بدست آوردن مساحت مثلّث منفرج الزّاويه بايد عمودى كه از زاويه
خارج شده و به وتر فرود آمده را در نصف وتر ضرب كرده و يا عكس آنرا انجام دهى و
براى تحصيل مساحت مثلّث حادّ الزّاويه عمودى كه از هر كدام از زوايا خارج شده در
نصف وترى كه بآن فرود آمده ضرب مىكنى و يا عكس آنرا انجام مىدهى يعنى نصف وتر را
در تمام عمودى كه بر آن قائم شده ضرب مىكنى.
شرح فصل اوّل در
بيان تحصيل مساحت سطوحى است كه داراى اضلاع مستقيم هستند مانند مثلّث و مربّع و
مستطيل و امثال آن.
ابتداء شروع
مىكنيم به بيان مساحت مثلّث:
1- مساحت مثلّث
قائم الزّاويه: قبلا گفتيم در مثلّث قائم الزّاويه اين زاويه از تقاطع دو ضلع آن
حادث مىشود كه يكى بطور افقى است و ديگرى عمود بر آن حال براى بدست آوردن مساحتش
مىگوئيم: كه نصف يكى را در تمام ديگرى بايد ضرب كرد.
پس مثلّث قائم
الزّاويهايكه ضلع عمودى آن سه و افقى آن دو ذراع هست مساحتش سه ذراع مىشود.
2- مساحت مثلّث
منفرج الزّاويه: براى بدست آوردن مساحت اين مثلّث قاعده اينستكه خطّيكه از زاويه
منفرجه بر وتر اين مثلّث عمود آمده است در نصف وتر ضرب كنيم يا نصف وتر را در تمام
اين عمود.
پس اگر عمود
چهار و وتر شش ذراع باشد مساحت اين مثلّث دوازده ذراع
اسم الکتاب : اللباب (شرح فارسی بر خلاصه الحساب شيخ بهائى) المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 165