اسم الکتاب : ترجمه مصباح الانس ابن فناري (شرح مفتاح الغيب صدرالدين قونوى) المؤلف : خواجوي، محمد الجزء : 1 صفحة : 64
و همگى شواهد آيات براى عموم اهل شريعت؛ و
رسوم قواعد هدايت براى خواص صاحبان طريقت؛ و هجوم عوايد عنايات براى اخص خواص از
ارباب حقيقت نصب مىشود؛ تا نزد همگان از جهت علمى و عينى و حقيق و واقعا روشن شود
كه: همه كارها آغازش از جانب پروردگار است و انجامش هم به سوى او است و تمام كارها
به او باز مىگردد: هُوَ الْأَوَّلُ وَ الْآخِرُ وَ الظَّاهِرُ
وَ الْباطِنُ وَ هُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ،
يعنى: او اول و آخر و ظاهر و باطن است و همو داناى به تمام اشياء است (4- حديد) و
اين تمامش از مقامات قاب قوسين بود.
190/ 2 و اما مقام اوادنى كه اختصاص به سير پيغمبر ما- سرور پيشينيان
و پسينيان 6- دارد: آغاز شروع در سير آن پس از منتهى شدن به
اينجا است و سرّ آن شهود: هر چيزى در آن معنى همه چيز هست، و چگونگى حصول اين سير
اين كه: بين اسماء ذاتى- كه همان مفاتيح غيباند- و احكام وحدانى ثابت در تجلى
اول؛ و بين اسماء كلى اصلى متعيّن در تجلى دوم- پس از ظهور كمالات اشتمالى و
اختصاصى آنها در همان سير اوّلشان و بازگشتشان به كمالاتشان- اجتماع و امتزاجى به
واسطه سرايت محبت اصلى در هر يك آنها و در مظاهر روحانى و نفسانى آنها حاصل
مىشود، و از اين اجتماع- به واسطه تأثير امور ذاتى در صفاتى و اصلى در فرعى- قلب
تقى نقى احدى جمعى محمدى پديد مىآيد كه صورت عين برزخيت نخستين اصلى است؛ و در آن
عين تجلى اول- كه داراى احديت جمعى بين اسماء كلى و جزئى و اصلى و فرعى و ذاتى و
صفاتى است و مطلقا هيچ چيز از آن پنهان و ناپيدا نيست- تجلى مىكند؛ و هر يك از آن
اسماء مشتمل بر همه اسماء است- اشتمالى حقيقى در ذوق (مكاشفه) و شهود و نظر به عين
قلب خود (سالك سيار)- و بيان الهى كه: اودانى، يعنى بلكه نزديكتر (9- نجم) اشاره
به اين احديت جمعى دارد.
191/ 2 و چون محبت اصلى اولى عين قابليت و عين حقيقت حقايق احمدى و
برزخيت اول بين واحديت و احديت است؛ لذا مقصد توجه و تعلق آن (محبت اصلى) عين مزاج
اجمل و قلب اعدل محمدى 6 است كه هر دو محل كمال استجلاى ذاتى
احدى هستند كه در آغاز نور او بوده است. از اين روى نام حبيب الله از خصوصىترين
نامهاى آن حضرت و ديگر وارثان علم و مقام او مىباشد.
اسم الکتاب : ترجمه مصباح الانس ابن فناري (شرح مفتاح الغيب صدرالدين قونوى) المؤلف : خواجوي، محمد الجزء : 1 صفحة : 64