اسم الکتاب : ترجمه مصباح الانس ابن فناري (شرح مفتاح الغيب صدرالدين قونوى) المؤلف : خواجوي، محمد الجزء : 1 صفحة : 565
859/ 4 و از سرايت جمع كه جامع بين چهار در
چهار مظاهر و عوالم است شانزده مرتبه- به واسطه ضرب چهار در چهار- حاصل آمد.
860/ 4 و چون فرديّت شرط در درستى نتيجهگيرى و تمام بودن صورتش
مىباشد؛ حقايق اسمائى اصلى كه در تعين دوم مفصل بودند؛ در صور مراتب نفوس خود
غايب و پنهان گشتند تا فرديّت در تمام صور حصول پيدا كند، گويى كه در تعين دوم
حصول پيدا نكرده و سارى در وجود نبوده، پس از شانزده دوازده باقى مىماند، گويى كه
حكم اينها سارى در وجود است، لذا در عرش محيط صورت آنها مقدّر گشت، و آنها دوازده
برجاند كه تقسيم معقولى است و امروز آن را چهار فرشته حمل مىكنند و حقايق
چهارگانه اسمائى الهى مذكور به اينان (فرشتگان چهارگانه حاملان عرش) مىنگرد و
آثار آن حقايق با اين نگريستن؛ در حاملان- البته در آنكه محل آن آثار است- نفوذ
پيدا مىكند.
861/ 4 پس راز شانزده كه حكمش در وجود سارى است و از بيشتر مداركى كه
از ادراك حقايق پوشيده و محجوباند- به ويژه حقايق الهى- پنهان است آشكار شد، لذا
مىپندارند كه آنچه عرش آن را فرا گرفته و حاوى است تمام اشياء نمىباشد، ولى
وقتى كه جايگاه تجسّد يافتن معانى مجرّد در قالبهاى متناسب خود پديدار گردد؛ يعنى
عالم مثالى كه در آن حشر و ديگر مواعيد نبوت است، و حقايق اسمائى الهى كه حامل
حاملان (عرش) اند مانند ارواح و مظاهرشان صورت پيدا كنند، در آن روز راز عرش
فراگير و حكم عام كامل آن، و حاملان هشتگانهاش كه به واسطه آنان آثار آنها (حقايق
اسمائى) نفوذ پيدا مىكند آشكار مىشود و سرّ (هشت) ترا بر مرتبه خالق آنها كه در
موجودات و تمام عوالم حكمران است آگاهى مىبخشد، چون وقتى روشن شد كه عرش به سبب
اين حيثيّت- از نسبت عمومىاش به آنچه حاوى آن است- حكمران مىباشد، پس خالق او
به طريق اولى (به اين حكمرانى سزاوارتر است) بزرگ است خداوند يكتا پروردگار
جهانيان.
862/ 4 اما حاملان چهارگانه امروز عرش: پيش از اين گفته شد كه شيخ
اكبر رضى الله عنه گفت: يكى بر صورت اسرافيل است و دومى بر صورت ميكائيل و سومى بر
صورت جبرائيل و چهارمى بر صورت رضوان، و اينها صور مقامات آنان است نه نشآتشان، و
در
اسم الکتاب : ترجمه مصباح الانس ابن فناري (شرح مفتاح الغيب صدرالدين قونوى) المؤلف : خواجوي، محمد الجزء : 1 صفحة : 565